Cây đuôi chuột còn được gọi bằng những cái tên như: Đũa bếp, cỏ đuôi lươn, hải tiên, bôn bôn, mạch lạc, điềm thông, giả mã tiên. Tên khoa học của cây cỏ đuôi chuột là Stachytarpheta jamaicensis, nằm trong họ cỏ roi ngựa (tên khoa học: Verbenaceae).
Tác dụng dược lý theo góc nhìn y học hiện đại
Theo các nghiên cứu về dược lý hiện đại, dưới đây là một số tác dụng của cây đuôi chuột:
Tác dụng kháng axit, giảm trào ngược dạ dày.
Giảm đau, kháng viêm, kháng dị ứng.
Cải thiện tình trạng tiêu chảy, kích thích và hỗ trợ tiêu hóa.
Lợi tiểu.
Nhuận tràng.
Chống oxy hóa.
An thần.
Kháng khuẩn, chống nấm.
Hạ huyết áp.
Ổn định đường huyết.
Hạ mỡ máu.
Bảo vệ gan.
Làm lành vết thương.
Các đặc tính dược lý kháng như: diệt ấu trùng, trị giun sán, kháng thương hàn,…
Công dụng của cây đuôi chuột
1. Điều trị các bệnh về khớp như đau mỏi khớp, thấp khớp, tê bì tay chân: Sử dụng khoảng 40g cây đuôi chuột kết hợp với các loài dược liệu như thương nhĩ tử, hạt gấc, dây đau xương cùng với bài thuốc đắp cây đuôi chuột (được giã nát và xào nóng lên chườm vào vị trí đau).
2. Chữa chứng viêm họng: Sử dụng cây đuôi chuột tươi ngâm với muối rồi giã nát ngậm.
3. Tan máu bầm, hết đau nhức do chấn thương: Cây đuôi chuột được điều chế cùng cây cứt lợn giã nát và đắp lên vùng bị đau.
4. Điều trị khí hư, bạch đới: Đun sôi hỗn hợp cây đuôi chuột, bạc thau, bạch đồng nữ, lọc uống 2 – 3 lần/ngày.
5.Điều trị viêm da, mụn nhọt: Đắp lên vùng da có mụn viêm hỗn hợp giã nát từ cây đuôi chuột, bọ mắm và ngưu tất.
6. Chữa viêm đường tiết niệu: Tình trạng sẽ được cải thiện hiệu quả với hỗn hợp cây đuôi chuột, mã đề, kim ngân hoa và cây bòng bong sắc lấy nước uống.
7. Chữa chứng vàng da, các triệu chứng từ bệnh gan: Dùng hỗn hợp rau má, cây đuôi chuột, rau diếp cá và cây chó đẻ sắc lấy nước uống mỗi ngày.
8. Trị tiêu chảy: Giã và phơi khô cây đuôi chuột, tiếp theo đun cùng 1 lít nước trong lửa nhỏ đến khi còn 500ml, sau đó để nguội uống hết trong 1 ngày.
9. Trị nhiễm giun sán ở trẻ và người lớn: Dùng rễ cây đuôi chuột rửa sạch và ép lấy nước uống.
– Dùng cho phụ nữ mới sảy thai, cơ địa còn yếu, chữa bệnh lậu: Lấy phần rễ rửa sạch và sắc hoặc ép lấy nước uống trong 1 tháng.
Lưu ý khi sử dụng vị thuốc cây đuôi chuột
Vì một số tác dụng phụ của cây đuôi chuột nên bạn cần cẩn trọng khi sử dụng loại dược liệu này. Một số lưu ý khi dùng cây thuốc cỏ đuôi chuột:
Không dùng cho người huyết áp thấp, đường huyết thấp, trẻ sơ sinh và phụ nữ đang mang bầu – đang cho con bú;
Dược liệu có tính hàn nên cần thận trọng khi dùng thuốc trong thời gian dài, đặc biệt là với những người có thể trạng hư hàn;
Công dụng trên tim mạch của cây đuôi chuột mới chỉ được nghiên cứu trên động vật nên không thể thay thế hoàn toàn các biện pháp điều trị theo Y Học Hiện Đại. Do đó, bạn chỉ nên dùng vị thuốc này như một phương pháp điều trị hỗ trợ và cần có sự tư vấn của bác sĩ trước khi dùng;
Trong quá trình sử dụng cây đuôi chuột, nếu gặp bất cứ tác dụng phụ nào như buồn nôn, nổi mề đay, mẩn đỏ,… thì bạn nên ngừng dùng thuốc và đến bệnh viện thăm khám ngay.
Cây đuôi chuột là vị thuốc quý, được sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh. Dù công dụng của cây đuôi chuột đã được khẳng định nhưng bạn vẫn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ Y Học Cổ Truyền trước khi dùng thuốc để nắm được liều lượng, thời gian sử dụng phù hợp. Việc sử dụng thuốc với liều lượng quá cao có thể gây hạ huyết áp đột ngột, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.