Từ đầu tháng đến nay, BV Đa khoa Phú Thọ điều trị hàng chục bệnh nhân bị men gan cao do uống nước lá cây tại nhà. Hầu hết bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường, uống nước lá cây để giải độc gan.

Trường hợp bệnh nhân Huy (63 tuổi, Việt Trì, Phú Thọ, tên bệnh nhân đã được thay đổi) là một ví dụ. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng mệt mỏi nhiều, chán ăn, đau tức bụng. Ông bị đái tháo đường type 2 đã 5 năm, đang uống thuốc điều trị. Tuy nhiên, lo lắng thuốc tiểu đường ảnh hưởng đến chức năng gan nên ông tìm hiểu và nghe giới thiệu từ người quen uống nước lá cây (lá cà gai leo, xạ đen, lá vối…). Sau gần một tháng uống nước lá, người ông thấy mệt mỏi, chán ăn, sợ mỡ, đau tức bụng nên đã đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ khám.Tại khoa Nội tiết – Đái tháo đường, kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số đường máu, men gan đều tăng cao. Bệnh nhân được điều trị tích cực kiểm soát đường huyết, điều trị phục hồi chức năng gan. Sau 5 ngày, sức khỏe ổn định, bệnh nhân hết mệt, ăn uống tốt, hết đầy tức ngực nên được xuất viện. Tương tự, bệnh viện cũng tiếp nhận nhiều trường hợp bị men gan tăng cao sau thời gian dài uống nước lá cây hàng ngày.

Có bệnh nhân nữ 70 tuổi men gan cao gấp 6 lần sau 2 tháng uống nước lá cây. Thạc sĩ – Bác sĩ Dương Thị Kim Ngân, Trưởng Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, cho biết, tác dụng chữa bệnh của một số loại lá cây, lá thuốc đã được khẳng định trong y văn. Tuy nhiên, việc sử dụng lá cây không đúng cách, sai liều lượng… có thể dẫn đến ngộ độc, nặng hơn có thể gây suy đa tạng.

Đáng lo ngại là hiện nay tình trạng người dân uống nước lá cây khá phổ biến, đặc biệt là những người cao tuổi, những người có bệnh mãn tính. Việc lạm dụng không đúng cách, sai liều lượng có thể gây nguy hại cho sức khỏe, đặc biệt là những người có bệnh nền.

Vì vậy, việc sử dụng các loại lá cây cần được tư vấn và theo dõi bởi các bác sĩ chuyên khoa để tránh những biến chứng không mong muốn. Bác sĩ cũng khuyến cáo người dân khi gặp các vấn đề về sức khỏe nên đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và chỉ định dùng loại thuốc phù hợp, đúng liều lượng, không nên tự ý dùng các loại thuốc, sản phẩm thay thế thuốc để tránh những hậu quả nghiêm trọng.

Khi điều trị tại nhà theo đơn thuốc của bác sĩ, người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ nguyên tắc về liều lượng, thời gian và thông báo ngay với nhân viên y tế khi có dấu hiệu bất thường hoặc chuyển nặng để được xử trí kịp thời. Lưu ý gì khi sử dụng xạ đen Lương Y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam, cho biết, lá xạ đen bao gồm rất nhiều hợp chất có tác dụng hóa học mạnh, tác dụng đa cơ quan và cũng có thể gây độc. Bên cạnh đó, cây xạ đen ở Việt Nam có rất nhiều loại, nghiên cứu chưa đầy đủ dễ dẫn đến sự nhầm lẫn trong quá trình sử dụng. Do vậy, người bệnh cần có sự hướng dẫn điều trị từ nhân viên y tế trước khi dùng lá xạ đen để phòng và điều trị bệnh lý.

Theo ông, liều lượng thông thường là 10-15gr dược liệu khô, tối đa chỉ nên dùng xạ đen khoảng 70gr/ngày. Việc sử dụng quá liều có thể dẫn đến tình trạng tụt huyết áp, hoa mắt, chóng mặt. Thuốc hoặc trà từ xạ đen nên nấu hoặc hãm đúng liều lượng và dùng hết trong ngày, tránh để qua đêm (khi sử dụng qua đêm có thể gây đầy bụng, đau bụng, thậm chí tiêu chảy). Bên cạnh đó, phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, bệnh nhân suy gan, suy thận là những đối tượng không nên sử dụng. Nếu muốn dùng xạ đen để hỗ trợ điều trị các bệnh ung thư, người bệnh cần hỏi ý kiến của bác sĩ. Người đang dùng thuốc tây y để điều trị các bệnh khác nên uống thuốc tây và các bài thuốc từ cây xạ đen cách nhau tối thiểu 30 phút, để đạt hiệu quả và tránh tương tác thuốc bất lợi.

Lựa chọn lối sống “lành” để ngăn ngừa ung thư(UT) và có thể sử dụng các loại thuốc hỗ trợ phòng chống ung thư(UT) là những cách đơn giản để bạn không lo UT gõ cửa.

TS Phan Minh Liêm là người Việt Nam đầu tiên được 4 lần vinh danh trên bức tường danh dự của Viện Anderson đặt tại Houston, Texas. Đây là Viện UT số một tại Mỹ, kết hợp giữa đào tạo, nghiên cứu và điều trị, chữa trên một triệu bệnh nhân mỗi năm. Được học tập, làm việc nơi này là mơ ước của nhiều bác sĩ, nhà khoa học nghiên cứu chống UT thế giới.

Từ Texas, TS Phan Minh Liêm chia sẻ cho độc giả Trí Thức Trẻ 11 bí quyết để phòng ngừa căn bệnh UT. UT là một bệnh rất nguy hiểm, theo Viện UT Quốc gia Hoa Kỳ dữ liệu từ năm 2010 đến năm 2012 thì có 39,6% người Mỹ có khả năng mắc phải căn bệnh UT.

Tại Việt Nam tỷ lệ tử vong do UT là 74,8 % (thuộc hàng cao nhất trên thế giới). Hơn 150.000 ca UT mới được phát hiện tại Việt Nam. Trong đó đa số trường hợp UT được phát hiện ở giai đoạn muộn hoặc rất muộn khiến việc điều trị rất khó khăn. Sự nguy hiểm của ung thư(UT) đó là sát thủ thầm lặng, khó phát hiện, kháng thuốc, di căn vào các cơ quan quan trọng của cơ thể và đặc biệt nhân loại vẫn chưa tìm ra thuốc điều trị UT hiệu quả.

Nguyên nhân gây UT theo nghiên cứu thì lối sống như hút thuốc lá, ít vận động, thức khuya, rượu bia, môi trường ô nhiễm chất gây UT, tác nhân gây bệnh từ vi khuẩn, vi rút như vi khuẩn HP, vi rút HPV, vi rút viêm gan B, C. Ngoài ra, UT còn do đột biến vật chất di truyền và nguyên nhân do cá bệnh béo phì, tiểu đường, suy giảm hệ miễn dịch.

Để phòng chống căn bệnh UT điều quan trọng nhất chính là cách tránh xa các tác nhân gây ra bệnh.

TS Liêm

1. Ăn nhiều chất xơ, hoa quả, rau xanh an toàn. Tuyệt đối không ăn tương, chao, đậu phụng, hắc xì dầu, nước tương (ngoại trừ các hãng nước tương uy tín có chất lượng đảm bảo và kiểm định hàm lượng độc tố aflatoxin). Không ăn các loại thực phẩm nhiễm khuẩn hoặc nấm mốc. Hạn chế ăn các loại dưa muối, dưa cải, củ cải muối.

2. Các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, chiên, nướng, khét cần tránh. Các loại thịt bò, thịt mỡ cần tránh. Nên ăn cá, tôm, hải sản, thức ăn chay.

3. Các thức ăn nóng, và có dầu mỡ tuyệt đối không đựng trong các vật dụng có nguồn gốc từ nhựa, xốp, nylon. Thủy tinh, thép, sứ là các vật liệu an toàn đối với việc lưu trữ thực phẩm.

4. Không nên ăn các đồ hộp, xúc xích, paté gan, nội tạng, cũng như các thực phẩm có nhiều chất bảo quản hoặc màu công nghiệp độc hại.

5. Không sử dụng thức uống có cồn (rượu, bia, kể cả rượu thuốc cũng cần hạn chế hoặc tránh sử dụng). Tuyệt đối tránh xa nơi có khói thuốc lá, khói bụi, ô nhiễm tiếng ồn. Hạn chế sử dụng thịt đỏ vì thực phẩm này có thể kích thích tế bào ung thư tăng trưởng.

6. Tập thể dục điều độ và nhẹ nhàng, sống nơi yên tĩnh, thoáng mát, thư giãn, lạc quan ở nơi có nhiều cây xanh. Chú ý không để thừa cân, thiếu cân và phòng ngừa tiểu đường. Chế độ ăn uống đúng bữa, ăn vừa đủ no. Ngủ sớm và đủ 8 giờ mỗi ngày. Yoga, thiền tĩnh tâm, thư giãn, cầu nguyện, làm việc thiện nguyện rất tốt cho sức khỏe.

7. Sức khoẻ tinh thần rất quan trọng đối với việc phòng ngừa và điều trị UT. Khi mình lạc quan, hạnh phúc, phấn chấn thì hệ miễn dịch sẽ hoạt động hiệu quả và tiêu diệt UT tốt. Khi mình bi quan, buồn, chán đời thì hệ miễn dịch hoạt động yếu, cơ thể sản xuất ra các stress hormone làm kích thích UT phát triển.

8. Thường xuyên thực hiện định kì các xét nghiệm và chẩn đoán tầm soát UT như chụp nhũ ảnh (mammogram), xét nghiệm máu, nội soi ruột, woman well exam, man well exam.

9. Một số thuốc giúp phòng ngừa UT:

Curcumin (chiết xuất từ nghệ)

Resveratrol (chiết xuất từ vỏ nho…)

Zyflamend (kết hợp nhiều dược chất giúp ngừa ung thư)

EGCG (chiết xuất từ trà xanh)

Ngoài ra, linh chi và đông trùng hạ thảo (cordyceps) cũng giúp tăng cường sức khoẻ, tăng cường hệ miễn dịch giúp ngừa UT.

10. Duy trì cân nặng hợp lý. Không để thừa cân hoặc thiếu cân. Béo phì và tiểu đường làm tăng nguy cơ UT.

11. Bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây UT như tia tử ngoại, khói thuốc, khói bụi, các hoá chất độc hại… Một số hoá chất sử dụng trong ngành công nghiệp chăm sóc sắc đẹp, in ấn, da giày,… như thuốc nhuộm tóc, sơn móng tay, mực in, chất tạo màu… có chứa nhiều hoá chất tăng nguy cơ UT.

Do đó, cần mang bao tay, khẩu trang, tăng cường thông thoáng khí, sử dụng các hệ thống có chức năng lọc không khí và cô lập, phân huỷ các hoá chất gây UT này. Sử dụng kem chống nắng, dùng mũ, dù che nắng khi tiếp xúc với tia tử ngoại

Mặc dù thịt gà giàu dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, tuy nhiên một số bộ phận của loại gia cầm này được khuyến cáo nên hạn chế ăn vì tiềm ẩn nhiều nguy hại đến sức khỏe.

Thịt gà có nhiều giá trị dinh dưỡng. Theo y học hiện đại, trong 100g thịt gà chứa 20,3g protein, 4,3g chất béo và nhiều vitamin A, E, C, B1, B2, PP.

Thịt gà cũng là loại thịt chứa nhiều khoáng chất canxi, phốt pho, sắt có lợi cho sức khỏe. Trong thịt gà chứa hàm lượng beta-carotene, lycopene, retinol, alpha cao, đều bắt nguồn từ vitamin A.

Còn trong Y học cổ truyền, thịt gà có vị ngọt, tính ấm, không độc. Có nhiều loại gà khác nhau theo màu lông nhưng nói chung thịt gà có tác dụng bổ tỳ, điều hòa khí huyết chữa thận yếu, phong thấp, dùng rất tốt cho phụ nữ sau sinh.

Một số bộ phận của loại gia cầm này được khuyến cáo nên hạn chế ăn vì tiềm ẩn nhiều nguy hại đến sức khỏe.

1. Đầu gà

Đầu gà là nơi tập trung nhiều chất độc hại, không nên ăn thường xuyên. Đầu gà chứa nhiều cholesterol, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Đầu gà còn chứa nhiều vi khuẩn, virus, không tốt cho sức khỏe.

2. Cổ gà

Phần cổ gà thường chứa nhiều da, rất thơm ngon nhưng đây lại là nơi tập trung rất nhiều hạch bạch huyết. Nếu ăn nhiều bộ phận này, khác nào tự bổ sung một lượng độc tố không nhỏ vào cơ thể.

3. Phao câu gà

Bộ phận này của gà nhằm bài tiết chất thải ra ngoài. Chắc chắn nó có rất nhiều ký sinh trùng và vi khuẩn. Bạn nên ăn ít hơn hoặc tránh ăn để tốt cho sức khỏe của chính mình.

Phao câu giống như kho chứa vi khuẩn, nơi tập trung của tuyến dịch bạch huyết, nơi chứa đại thực bào.

Phao câu cũng là nơi chứa lượng mỡ và cholesterol có thể gây hại cho sức khỏe, tuyệt đối không tốt với những bệnh nhân mắc bệnh tim mạch, rối loạn máu mỡ.

4. Nội tạng gà

Nội tạng gà, các gia đình có thói quen mổ gà giữ lại bộ lòng gà. Về mặt giá trị dinh dưỡng lòng gà nhiều chất đạm, chất béo nhưng đây là bộ phận có nhiều nguy cơ tồn dư lượng thuốc trong quá trình chăn nuôi, giun sán, vi khuẩn, virus gây hại.

Ngoài ra, bạn cũng nên lưu ý, đùi và cánh gà hai vị trí hay được chọn để tiêm phòng trong quá trình nuôi nên không thể loại trừ việc tồn dư thuốc trong thịt.

Theo quan niệm dân gian “thứ nhất phao câu, nhì đầu cánh” đây chỉ là câu nói truyền miệng. Ngày xưa, thực phẩm hiếm nên ăn phao câu béo ngậy bổ sung thêm chất béo. Nhưng hiện nay, quan niệm này không còn đúng. Vì vậy, bạn nên cân nhắc khi ăn những bộ phận này.

Đạι kỵ kҺι uṓпg cà pҺȇ, ƌừпg Ьao gιờ dùпg cҺuпg vớι 6 tҺực pҺẩm пàყ пếu kҺȏпg muṓп rước ЬệпҺ vào пgườι

Cà phê là thức uṓng quen thuộc giúp tỉnh táo và mang lại nhiḕu lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, khȏng phải thực phẩm nào cũng nên dùng chung với cà phê. Kḗt hợp sai có thể gȃy khó tiêu, giảm hấp thụ dưỡng chất hoặc ảnh hưởng tim mạch.

Cà phê có thể mang lại nguṑn năng lượng tạm thời và nhiḕu lợi ích cho sức khỏe, do ᵭó, nó trở thành một loại thức uṓng ᵭược nhiḕu người bổ sung vào chḗ ᵭộ ăn uṓng hàng ngày.

Nhiḕu nghiên cứu chỉ ra rằng, tiêu thụ cà phê vừa phải có thể giúp ngăn ngừa các bệnh liên quan ᵭḗn viêm và stress oxy hóa, chẳng hạn như tiểu ᵭường loại 2 và một sṓ loại ung thư. Tuy nhiên, cà phê cũng có thể ảnh hưởng ᵭḗn khả năng hấp thụ một sṓ chất dinh dưỡng, từ ᵭó làm giảm hoặc làm tăng tác ᵭộng của một sṓ loại thực phẩm.

Mỗi người có một khẩu vị khác nhau nên việc ăn gì khi uṓng cà phê cũng tùy vào sở thích của từng người. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý một sṓ loại thực phẩm sau khi uṓng cà phê ᵭể tránh các nguy cơ gȃy hại cho sức khỏe.

Cà phê tṓt nhưng cần chú ý khi ăn cùng với một sṓ thực phẩm. (Ảnh minh họa).

Những thực phẩm khȏng nên kḗt hợp cùng cà phê

1. Trái cȃy họ cam quýt

Uṓng cà phê khi ăn trái cȃy họ cam quýt có thể gȃy khó chịu cho hệ tiêu hóa. Cam, chanh, quýt, bưởi,… chứa hàm lượng axit cao, rất tṓt cho tiêu hóa khi dùng riêng lẻ. Tuy nhiên, khi kḗt hợp cùng cà phê – một loại ᵭṑ uṓng cũng có tính axit, sẽ làm tăng nguy cơ kích ứng dạ dày. Điḕu này ᵭặc biệt khȏng tṓt với người có hệ tiêu hóa nhạy cảm hoặc mắc các bệnh như viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày – thực quản.

Bên cạnh ᵭó, vitamin C có trong cam quýt cũng dễ bị phȃn hủy khi gặp các hợp chất trong cà phê, khiḗn hiệu quả hấp thụ dưỡng chất bị giảm ᵭi ᵭáng kể. Việc sử dụng trái cȃy họ cam quýt cùng cà phê vào buổi sáng khi bụng ᵭói còn dễ gȃy cṑn cào, buṑn nȏn hoặc ᵭầy bụng. Chưa kể, hương vị chua, gắt của trái cȃy họ cam quýt cũng có thể làm thay ᵭổi vị của cà phê, khiḗn cà phê trở nên ᵭắng hơn và kém ngon hơn.

Thay vì ăn trái cȃy họ cam quýt ngay sau khi uṓng cà phê, bạn nên tách biệt hai món này ít nhất 30 – 60 phút ᵭể tránh gȃy hại cho dạ dày và ᵭảm bảo cơ thể hấp thu ᵭược tṓi ᵭa dưỡng chất từ cả hai loại thực phẩm.

Uṓng cà phê khi ăn cam, quýt,… có thể gȃy khó chịu cho hệ tiêu hóa. (Ảnh minh họa).

2. Thịt ᵭỏ

Thịt ᵭỏ giàu protein và chất sắt, nhưng khi dùng chung với cà phê, khả năng hấp thụ sắt khȏng còn hiệu quả. Trong cà phê có chứa polyphenol và caffeine – hai chất làm giảm khả năng hấp thu sắt khȏng heme (loại sắt có trong thực vật và phần lớn thịt ᵭỏ). Điḕu này khiḗn cho những người thường xuyên kḗt hợp cà phê với các món như bò bít tḗt, thịt heo nướng hoặc xúc xích dễ bị thiḗu hụt sắt, dẫn ᵭḗn mệt mỏi, suy nhược cơ thể, ᵭặc biệt ở phụ nữ hoặc người thiḗu máu.

Ngoài ra, cà phê còn có thể gȃy cản trở quá trình tiêu hóa protein phức tạp trong thịt ᵭỏ, dẫn ᵭḗn cảm giác nặng bụng, khó tiêu. Nḗu muṓn tận dụng lợi ích của cả thịt ᵭỏ và cà phê, bạn nên ăn thịt trước và uṓng cà phê sau ᵭó ít nhất 1–2 tiḗng, tránh dùng ᵭṑng thời ᵭể khȏng làm giảm hiệu quả dinh dưỡng và gȃy áp lực cho hệ tiêu hóa.

Uṓng cà phê khi ăn thịt ᵭỏ làm giảm hiệu quả dinh dưỡng và gȃy áp lực cho hệ tiêu hóa. (Ảnh minh họa).

3. Sữa và các sản phẩm từ sữa 

Mặc dù nhiḕu người thích thêm sữa vào cà phê ᵭể làm dịu vị ᵭắng, nhưng thực tḗ, việc kḗt hợp này khȏng phải lúc nào cũng tṓt cho sức khỏe. Cà phê chứa axit chlorogenic và caffeine có thể phản ứng với casein – một loại protein chính trong sữa hoặc sữa dê, gȃy nên tình trạng khó tiêu, ᵭầy bụng.

Hơn nữa, một sṓ nghiên cứu cho thấy sữa có thể làm giảm hoạt tính chṓng oxy hóa của cà phê, khiḗn tác dụng bảo vệ tḗ bào khỏi tổn thương bị suy giảm. Những người khȏng dung nạp lactose hoặc có hệ tiêu hóa nhạy cảm càng dễ gặp phải các triệu chứng như ᵭầy hơi, ᵭau bụng khi uṓng cà phê sữa.

Ngoài ra, nḗu bạn ᵭang dùng cà phê như một biện pháp hỗ trợ giảm cȃn, việc thêm sữa béo có thể làm tăng lượng calo khȏng mong muṓn. Nḗu vẫn muṓn dùng cà phê sữa, hãy ưu tiên các loại sữa thực vật như sữa hạnh nhȃn hoặc sữa yḗn mạch – chúng ít gȃy tác ᵭộng tiêu cực hơn và dễ tiêu hóa hơn so với sữa bò.

Tṓt nhất, khȏng nên dùng chung cà phê với sữa bò hoặc sữa dê. (Ảnh minh họa).

4. Thực phẩm chiên rán

Các món chiên rán như khoai tȃy chiên, gà rán hay bánh chiên thường chứa nhiḕu dầu mỡ, chất béo bão hòa và calo rỗng. Khi dùng chung với cà phê có tính lợi tiểu, cơ thể sẽ bị kích thích ᵭào thải nước nhiḕu hơn, dẫn ᵭḗn mất cȃn bằng ᵭiện giải và làm chậm quá trình tiêu hóa các loại chất béo nặng nḕ từ thực phẩm chiên. Điḕu này khȏng chỉ gȃy khó chịu ᵭường tiêu hóa mà còn tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, gan nhiễm mỡ nḗu kéo dài.

Ngoài ra, caffeine trong cà phê có thể kích thích dạ dày tiḗt nhiḕu axit hơn, kḗt hợp với dầu mỡ từ thực phẩm chiên sẽ tạo ᵭiḕu kiện cho chứng ợ nóng, trào ngược axit. Nḗu bạn ᵭã ăn các món chiên rán, hãy chờ một thời gian trước khi uṓng cà phê, hoặc ưu tiên cà phê ᵭen pha loãng ᵭể giảm tác ᵭộng xấu lên dạ dày và hệ tiêu hóa.

Uṓng cà phê cùng thức ăn nhiḕu dầu mỡ có thể dẫn ᵭḗn các bệnh vḕ tim mạch. (Ảnh minh họa).

5. Ngũ cṓc ăn sáng

Ngũ cṓc ăn sáng, ᵭặc biệt là loại ᵭóng hộp cȏng nghiệp, thường chứa nhiḕu ᵭường, chất bảo quản và phụ gia thực phẩm. Khi kḗt hợp với cà phê, ᵭặc biệt là cà phê có ᵭường, lượng ᵭường nạp vào cơ thể sẽ tăng cao ᵭột biḗn, gȃy ảnh hưởng ᵭḗn ᵭường huyḗt và làm cơ thể nhanh mệt mỏi sau vài giờ. Hơn nữa, caffeine có trong cà phê có thể ức chḗ hấp thu canxi và các vitamin nhóm B có trong ngũ cṓc, làm giảm hiệu quả dinh dưỡng bữa sáng.

Thói quen ăn ngũ cṓc ngọt và uṓng cà phê ngọt còn gȃy nghiện vị ngọt, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu ᵭường type 2 nḗu kéo dài. Để khởi ᵭầu ngày mới một cách lành mạnh, hãy ăn ngũ cṓc nguyên hạt ít ᵭường, giàu chất xơ, và nḗu cần cà phê thì nên uṓng sau bữa ăn ít nhất 30 phút ᵭể tránh tương tác bất lợi giữa các thành phần dinh dưỡng.

Cà phê và ngũ cṓc có thể dẫn ᵭḗn bệnh tiểu ᵭường type 2. (Ảnh minh họa).

6. Thực phẩm nhiḕu natri

Thực phẩm chứa nhiḕu natri như ᵭṑ hộp, dưa muṓi, snack mặn hay mì ăn liḕn có thể gȃy hại nḗu kḗt hợp với cà phê. Natri khiḗn cơ thể giữ nước, trong khi cà phê lại có tác dụng lợi tiểu mạnh. Sự kḗt hợp này khiḗn cơ thể dễ bị mất cȃn bằng ᵭiện giải, gȃy cảm giác khát nước liên tục, mệt mỏi và làm tăng gánh nặng cho thận.

Ngoài ra, caffeine còn có thể làm tăng huyḗt áp tạm thời, ᵭiḕu này kḗt hợp với thực phẩm giàu muṓi có thể làm tăng nguy cơ cao huyḗt áp, ᵭặc biệt ở người lớn tuổi hoặc người có bệnh tim mạch nḕn. Bữa sáng bao gṑm mì ăn liḕn hoặc bánh mì kẹp mặn cùng một ly cà phê nghe có vẻ tiện lợi, nhưng lại là “cái bẫy sức khỏe” nḗu sử dụng thường xuyên. Thay vào ᵭó, hãy chọn thực phẩm ít natri hơn như trái cȃy tươi, yḗn mạch hoặc các món hấp luộc nhẹ. Đṑng thời, tránh uṓng cà phê ngay sau khi ăn những món quá mặn.

Tránh uṓng cà phê khi ăn ᵭṑ ăn mặn ᵭể ᵭảm bảo sức khỏe. (Ảnh minh họa).

Những thực phẩm nên ăn cùng khi uṓng cà phê

Khȏng phải lúc nào cà phê cũng “kỵ” với thực phẩm. Thực tḗ, có nhiḕu loại ᵭṑ ăn khi kḗt hợp với cà phê sẽ vừa làm tăng hương vị, vừa mang lại nhiḕu lợi ích sức khỏe. Ví dụ ᵭiển hình là bánh mì. Dù cà phê và bánh mì khȏng hḕ có phản ứng hoá học ᵭặc biệt với nhau, nhưng một sṓ nghiên cứu cho thấy nḗu bạn ăn bánh mì và uṓng cà phê cùng vào bữa sáng, hiệu quả giảm mỡ bụng có thể tăng rõ rệt.

Một nghiên cứu cho thấy rằng uṓng cà phê mỗi ngày giúp giảm 25,4% lượng mỡ nội tạng. Khi kḗt hợp thêm bánh mì vào bữa sáng, con sṓ này có thể tăng lên ᵭḗn 45,1%. Bên cạnh bánh mì, một sṓ loại thực phẩm khác cũng “hợp rơ” với cà phê, ᵭṑng thời bù ᵭắp những dưỡng chất mà cà phê khȏng có. Dưới ᵭȃy là 3 thực phẩm tiêu biểu:

– Yḗn mạch: Đȃy là thực phẩm giàu chất xơ, có khả năng giúp ᵭiḕu hòa lượng ᵭường trong máu. Khi ᵭường huyḗt ᵭược giữ ở mức ổn ᵭịnh, bạn sẽ cảm thấy năng lượng duy trì lȃu hơn – ᵭiḕu này giúp ích rất nhiḕu khi cà phê mang lại sự tỉnh táo nhanh, nhưng lại dễ khiḗn bạn bị “tụt mood” nḗu khȏng có ᵭủ năng lượng nḕn từ thức ăn.

Có thể ăn quả mọng khi uṓng cà phê. (Ảnh minh họa).

– Các loại quả mọng: Những loại quả như việt quất, mȃm xȏi, dȃu tȃy,… khȏng chỉ giàu vitamin, chất chṓng oxy hóa mà còn có vị ngọt tự nhiên, rất hợp khi ăn kèm với cà phê. Hương vị tươi mát và chút chua ngọt từ trái cȃy sẽ cȃn bằng lại vị ᵭậm và hơi ᵭắng của cà phê, mang ᵭḗn một trải nghiệm ẩm thực dễ chịu hơn.

– Hạnh nhȃn và các loại hạt: Hạt khȏ như hạnh nhȃn, óc chó hay hạt ᵭiḕu ᵭḕu chứa chất béo lành mạnh và ᵭộ giòn thú vị. Khi nhȃm nhi cùng cà phê, chúng khȏng chỉ giúp bạn cảm thấy no lȃu hơn mà còn bổ sung các chất béo tṓt cho tim mạch – ᵭiḕu mà cà phê khȏng có.

Mẹo uṓng cà phê ᵭúng cách ᵭể tṓt cho sức khỏe

Dưới ᵭȃy là một sṓ mẹo nhỏ nhưng rất hữu ích giúp bạn tận dụng tṓi ᵭa lợi ích từ tách cà phê mỗi ngày:

– Uṓng vào buổi sáng hoặc ᵭầu giờ chiḕu là tṓt nhất. Nḗu bạn uṓng cà phê quá trễ, ᵭặc biệt là vào buổi tṓi, caffeine sẽ làm rṓi loạn giấc ngủ, khiḗn bạn khó ngủ sȃu và dễ mệt mỏi vào ngày hȏm sau.

– Nên uṓng cà phê cách bữa ăn từ 3-5 tiḗng. Khoảng cách này sẽ giúp cà phê khȏng ảnh hưởng ᵭḗn khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng từ bữa ăn, ᵭặc biệt là chất ᵭạm và chất béo. Nḗu bạn vừa ăn xong rṑi uṓng cà phê liḕn, hoặc ngược lại, có thể khiḗn cơ thể khó tiêu hóa và hấp thu hiệu quả.

(Ảnh minh họa).

– Lưu ý ᵭḗn các vi chất như: Sắt, canxi, kẽm. Đȃy là những khoáng chất mà cà phê có thể cản trở hấp thụ nḗu uṓng cùng lúc. Vì vậy, nḗu bạn có một bữa ăn giàu các chất này như uṓng sữa, ăn thịt ᵭỏ hay ngũ cṓc tăng cường dinh dưỡng, tṓt nhất là nên tránh uṓng cà phê cùng lúc.

– Tham khảo ý kiḗn của bác sĩ nḗu ᵭang uṓng thuṓc. Caffeine trong cà phê có thể tương tác với một sṓ loại thuṓc, làm giảm hiệu quả ᵭiḕu trị hoặc gȃy ra tác dụng phụ. Tṓt nhất, bạn nên hỏi ý kiḗn bác sĩ ᵭể biḗt nên giãn cách cà phê với thời gian uṓng thuṓc ra sao.

– Giới hạn lượng caffeine mỗi ngày. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) khuyḗn cáo khȏng nên uṓng quá 400 mg caffeine mỗi ngày – tương ᵭương khoảng 4 ᵭḗn 5 ly cà phê loại thȏng thường. Nḗu bạn uṓng cà phê mạnh hơn (espresso chẳng hạn), nên giảm sṓ lượng tương ứng.

Dưới đây là 5 dấu hiệu dễ nhận biết nhưng thường bị bỏ qua – hãy lắng nghe cơ thể và đừng xem nhẹ!

Ung thư cổ t.ử c.u.ng (UTCTC) là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất ở nữ giới, đặc biệt là tại các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Theo thống kê từ GLOBOCAN 2022, mỗi năm nước ta ghi nhận hơn 4.600 ca mắc mới, trong đó có khoảng 2.600 ca tử vong vì căn bệnh này. Điều đáng nói là nếu phát hiện sớm, UTCTC hoàn toàn có thể chữa khỏi, giúp phụ nữ duy trì sức khỏe, khả năng sinh sản và chất lượng sống.

Vấn đề nằm ở chỗ: nhiều chị em không chú ý đến những dấu hiệu cảnh báo ban đầu hoặc ngại đi khám phụ khoa. Dưới đây là 5 dấu hiệu dễ nhận biết nhưng thường bị bỏ qua – hãy lắng nghe cơ thể và đừng xem nhẹ!

1. Ra máu â.m đ,ạ,o bất thường

Ra máu ngoài kỳ kinh hoặc sau quan hệ tình dục là dấu hiệu cảnh báo hàng đầu của ung thư cổ t.ử c.u.ng. Dù lượng máu ra ít, không đau hay chỉ thoáng qua, đây vẫn là biểu hiện bất thường cần được kiểm tra ngay.

Đặc biệt, với phụ nữ đã mãn kinh – khi chu kỳ kinh nguyệt không còn nữa – bất kỳ tình trạng ra máu nào cũng là cảnh báo nghiêm trọng. Đừng trì hoãn việc thăm khám, bởi đây có thể là dấu hiệu sớm của các tổn thương ác tính.

Lý do xảy ra hiện tượng này là do tế bào ung thư có thể làm tổn thương các mạch máu nhỏ ở cổ t.ử c.u.ng, gây chảy máu tự phát hoặc khi có va chạm như lúc quan hệ.

2. Dịch â.m đ,ạ,o thay đổi bất thường

Một trong những tín hiệu đáng chú ý khác là sự thay đổi về dịch tiết â.m đ,ạ,o. Nếu bạn thấy khí hư có màu sắc bất thường như vàng, xanh, nâu, lẫn máu hoặc có mùi hôi khó chịu, hãy lập tức đi khám.

Khối u ở cổ t.ử c.u.ng có thể gây viêm nhiễm hoặc hoại tử mô, từ đó dẫn đến tiết dịch bất thường. Dịch có thể quá loãng như nước hoặc đặc quánh bất thường – tất cả đều là dấu hiệu cần lưu tâm.

3. Đau hoặc chảy máu khi quan hệ tình dục

Nếu mỗi lần quan hệ tình dục đều cảm thấy đau rát hoặc xuất hiện máu, chị em không nên bỏ qua. Dù nguyên nhân có thể đến từ nhiều vấn đề phụ khoa khác nhau, nhưng ung thư cổ t.ử c.u.ng luôn là yếu tố cần loại trừ đầu tiên.

Khi khối u đã phát triển trên bề mặt cổ t.ử c.u.ng, việc cọ sát trong lúc quan hệ rất dễ gây chảy máu, viêm hoặc đau nhức kéo dài. Đây là dấu hiệu cho thấy tổn thương đã xuất hiện, cần can thiệp y tế kịp thời.

4. Đau vùng chậu, bụng dưới hoặc lưng dưới

Cơn đau có thể xuất hiện âm ỉ ở vùng bụng dưới, lan sang vùng chậu hoặc lưng, và thường không liên quan đến kỳ kinh. Khi khối u lớn dần, nó có thể chèn ép các mô lân cận, dây thần kinh hoặc hạch bạch huyết, gây đau liên tục.

Nếu tình trạng đau kéo dài không rõ nguyên nhân, đặc biệt kèm theo các dấu hiệu đã đề cập ở trên, đừng chần chừ khám phụ khoa. Việc trì hoãn chỉ khiến bệnh âm thầm tiến triển sang giai đoạn ngu.y hiể.m hơn.

5. Rối loạn tiểu tiện và phù chân

Khối u phát triển có thể gây chèn ép bàng quang và niệu đạo, dẫn đến các triệu chứng như: tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu khó hoặc tiểu không kiểm soát. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, chị em có thể tiểu ra máu.

Ngoài ra, tình trạng phù nề chân, nhất là chỉ sưng ở một bên, cũng có thể là dấu hiệu cho thấy ung thư đã ảnh hưởng đến các hạch bạch huyết vùng chậu. Đây là giai đoạn tiến triển của bệnh, cần điều trị ngay lập tức.

Vì sao cần phát hiện sớm?

Phát hiện và điều trị UTCTC ở giai đoạn đầu giúp nâng cao khả năng sống sót và chất lượng điều trị:

• Tỷ lệ sống sau 5 năm có thể lên tới 91–95% nếu chẩn đoán sớm.
• Chi phí điều trị thấp, can thiệp đơn giản, ít gây ảnh hưởng đến cơ thể và tâm lý người bệnh.
• Giữ gìn khả năng làm mẹ, không phải cắt bỏ t.ử c.u.ng nếu tổn thương được xử lý kịp thời.

Ngược lại, ở giai đoạn muộn, tỷ lệ sống chỉ còn 20–30%, điều trị phức tạp, tốn kém và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản.

Làm gì khi nghi ngờ có dấu hiệu ung thư cổ t.ử c.u.ng?

1. Khám phụ khoa ngay

Đừng trì hoãn. Khi cơ thể phát ra tín hiệu bất thường, việc đầu tiên cần làm là đến các cơ sở y tế chuyên khoa để kiểm tra.

2. Tầm soát định kỳ

Thực hiện Pap smear và HPV test định kỳ là cách hiệu quả nhất để phát hiện sớm UTCTC. Phụ nữ từ 21 đến 65 tuổi nên tầm soát mỗi 3 năm. Với người trên 30 tuổi, có thể kết hợp HPV test để tăng độ chính xác.

3. Tiêm vắc-xin phòng HPV

Tiêm vắc-xin HPV giúp phòng ngừa đến 90% nguyên nhân gây UTCTC. Việc tiêm chủng lý tưởng nên thực hiện trước khi có quan hệ tình dục, nhưng người trưởng thành vẫn có thể tiêm theo hướng dẫn của bác sĩ.

Ung thư cổ t.ử c.u.ng là căn bệnh có thể phòng ngừa và chữa khỏi nếu phát hiện sớm. Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu nào như: ra máu bất thường, khí hư lạ, đau khi quan hệ, đau vùng chậu, rối loạn tiểu tiện hay phù chân.

Phụ nữ hãy chủ động chăm sóc sức khỏe sinh sản, thực hiện tầm soát định kỳ và đừng ngần ngại đến bác sĩ khi có nghi ngờ. Bảo vệ chính mình hôm nay cũng là cách giữ gìn tương lai cho gia đình và người thân yêu.

Nếu sáng ngủ dậy mà có những dấu hiệu này, bạn nên cảnh giác vì cơ thể đang có mầm mống ung thư.

Cảm giác mệt mỏi kéo dài

Đây chính là một trong những dấu hiệu phổ biến và dễ nhận thấy của ung thư là cảm giác mệt mỏi kéo dài ngay sau khi thức dậy. Người mắc ung thư có thể cảm thấy mệt mỏi bất thường ngay cả sau một giấc ngủ dài. Khi thức dậy vào buổi sáng, dù đã đủ giấc, họ có thể cảm thấy cơ thể không được phục hồi hoàn toàn, hoặc không có đủ năng lượng để bắt đầu ngày mới. Dù ngủ nghỉ ăn uống đầy đủ, họ vẫn cảm thấy bải hoải, vô cùng mỏi mệt.

Đây có thể là dấu hiệu của việc cơ thể suy nhược, nhưng cũng có thể là biểu hiện của nhiều loại ung thư khác nhau, bao gồm ung thư máu, ung thư phổi, ung thư gan và ung thư đại trực tràng. Mệt mỏi có thể do sự tác động của khối u lên cơ thể hoặc do các phương pháp điều trị ung thư gây ra.

7 biểu hiện buổi sáng thức dậy của người đang mắc ung thư mà không biết

Đau cơ thể hoặc khớp không rõ nguyên nhân

Đau là một dấu hiệu dễ nhận thấy và cảm giác này thường xuyên xuất hiện ở những người mắc ung thư. Trong đó, đau cơ thể hoặc khớp không rõ nguyên nhân vào buổi sáng có thể là một triệu chứng nên chú ý đặc biệt. Người bệnh có thể thức dậy với cảm giác đau nhức, cứng cơ hoặc khớp mà không có bất kỳ chấn thương hay nguyên nhân rõ ràng nào. Đây có thể là dấu hiệu của một số loại ung thư như ung thư xương hoặc ung thư vú di căn.

Đôi khi một số bệnh ung thư có diễn biến thầm lặng, người bệnh sẽ không cảm thấy đau đớn ngay, nhưng khi có, nó thường liên quan đến sự xâm lấn của các khối u vào các mô và cơ quan trong cơ thể. Đặc biệt, nếu cơn đau xuất hiện đều đặn vào mỗi buổi sáng và không thuyên giảm, người bệnh nên đặc biệt cảnh giác. Cơn đau có thể là dấu hiệu của sự phát triển của ung thư mà bạn không nhận ra, bởi vì rất nhiều người chỉ nghĩ rằng đó là vấn đề cơ bắp hay đau nhức thông thường.

Ngoài ra, nếu người bệnh cảm giác chân tay nhức nhối, các khớp cứng lại khó di chuyển thì càng nên thận trọng.

Ho hoặc khàn giọng kéo dài

Ho và khàn tiếng cũng là biểu hiện bạn không được bỏ qua. Nếu bạn thức dậy và cảm thấy ho hoặc khàn giọng kéo dài, lẫn đờm và máu mà không có lý do rõ ràng, đó có thể là dấu hiệu của ung thư phổi hoặc ung thư vòm họng. Cảm giác này có thể bắt đầu từ một cơn ho nhẹ vào buổi sáng nhưng kéo dài trong một thời gian dài và không thuyên giảm, thậm chí có thể kèm theo đau ngực hoặc khó thở.

Giảm cân nhanh không rõ lý do

Khi bị ung thư, cân nặng sẽ có sự thay đổi mạnh mẽ. Bạn có thể bị giảm cân nhanh chóng mà không biết lý do. Nếu tình trạng cân nặng thay đổi kèm theo nhiều triệu chứng bất thường khác nữa, tốt nhất bạn nên đi tầm soát ung thư.

Giảm cân nhanh không rõ lý do

Biểu hiện thay đổi trong hệ tiêu hóa

Khi bị ung thư thì hệ tiêu hóa sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Một số người mắc ung thư có thể gặp vấn đề về tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy, hoặc cảm giác đầy bụng không thoải mái. Nếu các triệu chứng này xuất hiện thường xuyên, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi thức dậy, trong khi bạn đã ăn uống rất khoa học, chúng có thể là dấu hiệu của ung thư đại trực tràng hoặc ung thư buồng trứng.

Chảy máu bất thường

Chảy máu bất thường là một dấu hiệu nghiêm trọng không được bỏ qua. Nếu bạn thức dậy và phát hiện có máu trong nước tiểu, phân, hoặc chảy máu bất thường từ miệng, mũi, hoặc vết thương không lành, thì cần đi khám ngay. Những dấu hiệu này có thể chỉ ra sự xuất hiện của ung thư gan, ung thư bàng quang, ung thư dạ dày, hoặc ung thư cổ tử cung.

Thay đổi về da

Thay đổi về da, như sự xuất hiện của nốt ruồi mới hoặc thay đổi màu sắc của nốt ruồi cũ, có thể là một dấu hiệu của ung thư da. Nếu bạn thức dậy và nhận thấy da có sự thay đổi không bình thường, đặc biệt là những nốt ruồi có viền không đều, màu sắc thay đổi hoặc chảy máu, cần phải đến bác sĩ kiểm tra ngay.

Nhìn thì sạch, ăn lại bổ, nhưng ít ai biết 3 loại rau quả này đang tiềm ẩn ký sinh trùng nguy hiểm mà mắt thường không thấy. Càng “báu vật”, càng cần cẩn trọng trước khi đưa lên bàn ăn.

Rau mầm – “siêu thực phẩm” có thể thành siêu nguy hiểm

Rau mầm như mầm cải, mầm đậu, mầm rau muống… được nhiều người ưu ái bởi hàm lượng dinh dưỡng cao, dễ chế biến và đặc biệt tốt cho sức khỏe nếu dùng đúng cách. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, quá trình ươm mầm trong môi trường ẩm, kín và nhiệt độ cao lại là điều kiện lý tưởng cho các loại vi khuẩn như E. coli, Salmonella, Listeria phát triển mạnh mẽ.

Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), rau mầm là một trong những thực phẩm thường xuyên nằm trong danh sách gây ra các vụ ngộ độc tập thể, đặc biệt khi được ăn sống hoặc sơ chế không kỹ.

Theo khuyến cáo từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), hạt giống rau mầm có thể mang vi khuẩn từ trước khi gieo trồng. Khi ủ trong điều kiện ấm và ẩm, vi khuẩn như E. coli hay Salmonella dễ dàng sinh sôi nhanh chóng. Vì vậy, rau mầm chỉ an toàn khi được nấu chín, và nên hạn chế tối đa ăn sống – đặc biệt với người có hệ miễn dịch yếu như trẻ nhỏ, người cao tuổi và phụ nữ mang thai.

Dù hấp dẫn đến đâu, rau mầm vẫn cần được xử lý nghiêm ngặt về mặt vệ sinh. Việc ngâm nước muối pha loãng, rửa nhiều lần và tránh bảo quản lâu trong tủ lạnh là những biện pháp đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả để giảm thiểu rủi ro.

Rau mầm tưởng sạch nhưng có thể chứa vi khuẩn nếu ăn sống mà không xử lý kỹ.

Rau trồng thủy canh – Sạch hay là ảo tưởng?

Trồng rau thủy canh là xu hướng hiện đại, được quảng bá là “không đất – không phân – không sâu bệnh”, nghe qua tưởng như không thể sai. Thế nhưng, hệ thống thủy canh nếu không được kiểm soát chặt chẽ lại có thể trở thành môi trường nuôi dưỡng lý tưởng cho nhiều loại vi khuẩn và nấm mốc nguy hiểm.

Điều này đặc biệt đúng khi nguồn nước tái sử dụng liên tục mà không được tiệt trùng đúng cách. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đã từng có những ca bệnh liên quan đến rau thủy canh, đặc biệt do vi khuẩn Pseudomonas, Aeromonas hoặc các loại nấm xuất hiện trong hệ thống nước.

Nhiều gia đình hiện nay chọn trồng thủy canh tại nhà, tuy nhiên khâu vệ sinh bình chứa, đường ống dẫn nước hay độ pH của dung dịch dinh dưỡng lại thường bị bỏ qua.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các hệ thống trồng rau thủy canh tuy không dùng đất nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ tồn tại vi khuẩn nếu nguồn nước và thiết bị không được làm sạch thường xuyên. Ngay cả trong mô hình quy mô công nghiệp, việc không khử trùng định kỳ có thể khiến mầm bệnh như Pseudomonas hoặc nấm mốc phát triển âm thầm mà mắt thường không thể nhận biết.

Giải pháp được khuyên dùng là lựa chọn rau thủy canh từ các thương hiệu có chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, đồng thời luôn rửa sạch bằng nước muối hoặc nước chảy mạnh trước khi dùng, kể cả khi rau nhìn “rất sạch”.

Rau thủy canh sạch đẹp nhưng vẫn cần được rửa kỹ trước khi ăn để phòng vi khuẩn từ hệ thống nước.

Trái cây vỏ sần sùi – Những “chiếc bẫy” giấu kín vi khuẩn

Mít, dứa, sầu riêng – những loại trái cây thơm ngon, bổ dưỡng và vô cùng quen thuộc với người Việt – lại là nhóm trái cây tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh nếu không được vệ sinh đúng cách trước khi bổ.

Với bề mặt vỏ thô ráp, sần sùi và nhiều khe hở, các loại trái cây này dễ dàng tích tụ đất, vi khuẩn và tàn dư từ môi trường. Khi dùng dao bổ xuyên qua vỏ, nếu không vệ sinh vỏ sạch sẽ trước đó, vi khuẩn sẽ theo lưỡi dao “di cư” vào phần thịt bên trong – nơi bạn tưởng rằng “an toàn tuyệt đối”.

Nhiều người cũng có thói quen dùng dao gọt xong lại cắt thịt, hoặc tay dính mủ vỏ lại cầm vào phần ăn, khiến nguy cơ nhiễm khuẩn càng tăng.

Cách làm đúng là gì?

• Dùng bàn chải mềm chà sạch bề mặt vỏ dưới vòi nước mạnh.
• Sát khuẩn dao trước và sau khi cắt vỏ.
• Không dùng tay dính mủ, đất để chạm vào phần ăn.
• Hạn chế để vỏ tiếp xúc với thớt, khăn hoặc các dụng cụ khác.

Vỏ trái cây sần sùi như dứa, mít là nơi vi khuẩn dễ trú ngụ nếu không được vệ sinh đúng cách.

Kết luận: Không phải “bẩn” – mà là chưa đủ an toàn

Việc rau củ quả chứa ký sinh trùng không đồng nghĩa với việc chúng độc hại. Điều quan trọng nằm ở cách sơ chế, bảo quản và tiêu dùng của chúng ta. Hãy nhớ, không có loại thực phẩm nào tốt đến mức “miễn nhiễm” với vi khuẩn nếu không được xử lý đúng cách.

Nếu có những dấu hiệu này cha mẹ cần cần thận vì đó có thể là căn bệnh ung thư sớm ở trẻ.

Đau kéo dài không rõ nguyên nhân

Những cơn đau xuất hiện kéo dài mà không rõ nguyên nhân là một trong những dấu hiệu đầu tiên và dễ nhận thấy ở trẻ em mắc ung thư. Đặc biệt là đau ở các vùng như xương, bụng, hoặc đầu. Nếu trẻ liên tục kêu đau và không thể tìm ra nguyên nhân cụ thể (chấn thương hay bệnh lý thông thường), bố mẹ cần quan tâm và đưa con đến bác sĩ để kiểm tra.

Bởi lẽ những cơn đau này có thể là dấu hiệu của ung thư xương, ung thư não, hoặc các bệnh ung thư khác đang phát triển trong cơ thể trẻ.

Sụt cân bất thường

Khi bị ung thư thì người bệnh sẽ bị sụt cân nhanh chóng, nếu sụt cân không có lý do rõ ràng thì cha mẹ nên thận trọng vì đó có thể là dấu hiệu phổ biến của ung thư ở trẻ em. Nếu trẻ đột ngột giảm cân, ngay cả khi chế độ ăn uống và sinh hoạt không thay đổi, đó có thể là dấu hiệu của các bệnh ung thư như ung thư dạ dày, ung thư gan, hoặc ung thư máu (bệnh bạch cầu). Trẻ em thường tăng cân theo độ tuổi, có thể chững cân nhưng nếu cứ sụt cân thì rõ ràng rất đáng ngại.

Chảy máu hoặc bầm tím không rõ nguyên nhân

Nếu bạn thấy con mình bị chảy máu bất thường hoặc xuất hiện vết bầm tím mà không có lý do chấn thương thì nên lưu tâm hơn, vì nếu nó xảy ra nhiều cũng có thể là dấu hiệu của ung thư. Trẻ em mắc ung thư máu (như bệnh bạch cầu) thường dễ bị bầm tím hoặc chảy máu mũi, lợi, hoặc từ các vết thương mà không cần phải va đập mạnh. Cha mẹ nên cho con đi khám sớm.

10 dấu hiệu cảnh báo ung thư sớm ở trẻ em: Bố mẹ cần biết sớm để cứu mạng con

Sốt kéo dài không rõ nguyên nhân

Sốt không phải là dấu hiệu đặc trưng của ung thư, nhưng nếu trẻ bị sốt kéo dài hoặc sốt tái phát mà không có lý do rõ ràng như nhiễm trùng, đây có thể là triệu chứng của bệnh ung thư. Sốt kéo dài là một dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý như ung thư máu, ung thư thận, hoặc các bệnh nan y khác.

Sưng hoặc nổi u không đau

Thêm một dấu hiệu khác cần lưu ý là sự xuất hiện của các khối u hoặc sưng tấy trên cơ thể trẻ, đặc biệt là ở các khu vực như cổ, bụng, hoặc dưới cánh tay. Các khối u này có thể không đau nhưng xuất hiện rõ ràng thì cha mẹ cần đưa con đi kiểm tra.

Thay đổi về tầm nhìn hoặc tật khúc xạ

Một số trẻ đi lại hay ngã do mắt nhìn không rõ, mắt mờ hoặc mắt lờ đờ, có thể đó là dấu hiệu của ung thư não hoặc các khối u gây áp lực lên thị giác. Các vấn đề về tầm nhìn, như nhắm mắt một cách bất thường, mắt lác hoặc nhìn đôi, có thể là dấu hiệu của sự phát triển của các khối u trong não hoặc hốc mắt.

Khó thở hoặc ho kéo dài

Những đứa trẻ bị ung thư về thực quản, phổi… thường bị khó thở, ho kéo dài, vì thế nếu cha mẹ thấy con thường xuyên bị khó thở, ho hắng mà không viêm phổi, phế quản, không viêm họng thì cần chú ý.

Chán ăn hoặc khó nuốt

Chán ăn kéo dài và khó nuốt, đau đớn là dấu hiệu có thể gặp ở trẻ em mắc ung thư dạ dày, ung thư thực quản hoặc ung thư vòm họng. Nếu trẻ đột ngột mất hứng thú với việc ăn uống, không thể nuốt được thức ăn hoặc cảm thấy khó chịu khi ăn, bố mẹ nên theo dõi và đưa trẻ đi khám sớm.

Thay đổi hành vi hoặc tính cách bất thường

Các thay đổi trong hành vi hoặc tính cách của trẻ có thể là dấu hiệu của ung thư não. Trẻ có thể trở nên bực bội, lo âu, hoặc thay đổi thói quen ngủ, ăn uống mà không rõ nguyên nhân. Những thay đổi này có thể liên quan đến sự tăng trưởng của khối u trong não, gây áp lực lên các khu vực kiểm soát cảm xúc và hành vi.

Lượng nước tiểu giảm hoặc có máu trong nước tiểu

Sự thay đổi bất thường trong lượng nước tiểu của trẻ, chẳng hạn như nước tiểu ít đi hoặc có máu, có thể là dấu hiệu của ung thư thận hoặc các vấn đề về đường tiết niệu. Nếu trẻ có dấu hiệu tiểu buốt, tiểu đau, hoặc có máu trong nước tiểu, phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đi khám để chẩn đoán chính xác.

Ngày nay, mật ong đang được ngày càng nhiều người quan tâm đến sức khỏe tìm kiếm, không chỉ vì hương vị thơm ngon mà còn vì giá trị dinh dưỡng cao.

Mật ong chứa hàm lượng carbohydrate cao, trong đó khoảng 38% là fructose, 31% là glucose và khoảng 12% là các loại đường khác như maltose và sucrose. Ngoài ra, mật ong còn có khoảng 17% là nước, cùng với một lượng nhỏ axit amin, vitamin, khoáng chất và nhiều dưỡng chất có lợi khác.

Mật ong là một thực phẩm giàu dinh dưỡng, vậy việc uống nước mật ong thường xuyên sẽ mang lại những lợi ích gì cho cơ thể?

1. Làm đẹp và nuôi dưỡng làn da

Trong mật ong có chứa fructose, glucose, vitamin và các nguyên tố vi lượng cần thiết. Khi uống nước mật ong, cơ thể được bổ sung dinh dưỡng cho tế bào, giúp loại bỏ các gốc tự do dư thừa – nguyên nhân chính gây lão hóa. Nhờ đó, da được cải thiện, trở nên tươi sáng và khỏe mạnh hơn.

Ngoài ra, nhiều chị em còn dùng mật ong nguyên chất để thoa trực tiếp lên da nhằm tăng độ ẩm, làm mềm da và duy trì độ đàn hồi.

2. Cải thiện chất lượng giấc ngủ

Các dưỡng chất trong mật ong có khả năng điều hòa hệ thần kinh, giúp giảm căng thẳng và lo âu. Với những người thường xuyên mất ngủ, ngủ không sâu hoặc dễ tỉnh giấc, uống nước mật ong trước khi đi ngủ có thể giúp thư giãn và ngủ ngon hơn. Duy trì thói quen này lâu dài sẽ giúp cải thiện giấc ngủ một cách rõ rệt.

3. Thanh nhiệt và dưỡng phổi

Vào mùa đông, thời tiết hanh khô dễ gây khô họng, ho hoặc cảm giác nóng trong. Mật ong có công dụng làm mát, dưỡng ẩm cho phổi và hỗ trợ giải nhiệt nội sinh. Theo sách “Bản thảo cương mục”, mật ong còn có khả năng thanh nhiệt, giải độc và dưỡng ẩm, rất phù hợp để sử dụng trong những ngày lạnh và khô.

Vào mùa đông, thời tiết hanh khô dễ gây khô họng, ho hoặc cảm giác nóng trong.

4. Hỗ trợ tiêu hóa và nhu động ruột

Một lợi ích rõ rệt khác của mật ong là giúp làm mềm phân và cải thiện tình trạng táo bón. Nhờ chứa các enzym và oligosaccharide, mật ong giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và giữ ẩm cho niêm mạc ruột, từ đó thúc đẩy nhu động ruột diễn ra trơn tru hơn. Uống nước mật ong mỗi ngày là một cách đơn giản mà hiệu quả để hỗ trợ hệ tiêu hóa.

Thời điểm tốt nhất để uống nước mật ong trong ngày là khi nào?

Việc lựa chọn đúng thời điểm để uống nước mật ong có thể giúp cơ thể hấp thu tối đa dưỡng chất và phát huy hiệu quả tốt nhất. Dưới đây là ba thời điểm lý tưởng:

1. Buổi sáng sau khi thức dậy

Ngay sau khi ngủ dậy, bạn nên uống một cốc nước ấm để làm loãng máu và kích thích hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng. Sau đó khoảng 30 phút, hoặc sau bữa sáng, bạn có thể uống một cốc nước mật ong. Thói quen này giúp thúc đẩy quá trình bài tiết, hỗ trợ thải độc và làm đẹp da hiệu quả.

Ngay sau khi ngủ dậy, bạn nên uống một cốc nước ấm để làm loãng máu và kích thích hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng.

2. Vào khoảng 3–4 giờ chiều

Đây là thời điểm cơ thể tiêu tốn nhiều năng lượng trong ngày. Uống nước mật ong vào lúc này không chỉ giúp bổ sung đường và dưỡng chất nhanh chóng mà còn có tác dụng làm dịu tâm trí, cải thiện tinh thần, giúp bạn tỉnh táo để tiếp tục làm việc hiệu quả đến cuối ngày.

3. Sau khi thức khuya

Nếu bạn phải làm việc muộn hoặc thường xuyên thức khuya, uống nước mật ong có thể giúp bù đắp năng lượng. Mật ong chứa glucose và fructose – những loại đường tự nhiên dễ hấp thu, cùng với dưỡng chất có lợi cho tế bào thần kinh. Nhờ đó, nước mật ong có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng suy nhược do thiếu ngủ và cung cấp dinh dưỡng cho não bộ.

Tuy nhiên, không phải ai cũng nên dùng mật ong

Mặc dù mật ong có nhiều lợi ích, nhưng vẫn có những đối tượng cần hạn chế hoặc tránh hoàn toàn:

Trẻ nhỏ dưới 3 tuổi: Không nên cho trẻ sơ sinh hoặc trẻ dưới 3 tuổi sử dụng mật ong vì có nguy cơ chứa bào tử vi khuẩn, có thể gây ngộ độc do hệ miễn dịch của trẻ còn yếu.

Người bị tiểu đường: Mật ong có hàm lượng đường cao, dễ làm tăng đường huyết sau khi sử dụng. Vì vậy, bệnh nhân tiểu đường nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Người mắc bệnh xơ gan: Một số thành phần trong mật ong có thể làm tình trạng xơ gan trở nên nghiêm trọng hơn. Việc sử dụng thường xuyên có thể gây ảnh hưởng xấu đến gan.