Dưới đây là bài viết chi tiết, đã được diễn đạt lại hoàn toàn, không sử dụng biểu tượng (icon), mang văn phong mạch lạc, tự nhiên và dễ đọc, phù hợp để đăng trên báo, blog sức khỏe hoặc chia sẻ trên mạng xã hội:

Chọn cá đúng cách: Bảo vệ sức khỏe gia đình ngay từ bữa cơm

Cá là thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày của người Việt. Không chỉ thơm ngon, cá còn cung cấp nguồn đạm, Omega-3 và nhiều dưỡng chất thiết yếu giúp tăng cường sức khỏe, phát triển trí não và hỗ trợ hệ tim mạch. Tuy nhiên, không phải loại cá nào cũng an toàn. Thị trường hiện nay có nhiều loại cá tiềm ẩn nguy cơ gây ngộ độc nếu không được chọn lọc kỹ lưỡng. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe cả nhà, người nội trợ cần biết phân biệt đâu là cá nên mua và đâu là cá cần tránh.

Những loại cá nên hạn chế để tránh rủi ro cho sức khỏe

Không ít trường hợp ngộ độc thực phẩm, rối loạn tiêu hóa hoặc nhiễm độc kim loại nặng có nguyên nhân xuất phát từ việc tiêu thụ các loại cá không đảm bảo an toàn. Dưới đây là ba nhóm cá mà các chuyên gia khuyến cáo người tiêu dùng cần thận trọng khi lựa chọn:

1. Cá có mùi hôi, mùi lạ hoặc dấu hiệu ươn hỏng

Một trong những dấu hiệu đầu tiên cho thấy cá không còn tươi là mùi.

Nếu cá có mùi hôi nồng, tanh gắt, hoặc đặc biệt là mùi kim loại, rất có thể cá đã sống trong môi trường nước bị ô nhiễm, chứa kim loại nặng hoặc hóa chất độc hại. Ngoài ra, mùi tanh quá mạnh, phần thân mềm nhũn hoặc mắt cá không còn trong suốt là dấu hiệu cho thấy cá đã để lâu, vi khuẩn phát triển mạnh. Việc tiêu thụ những loại cá này có thể dẫn đến ngộ độc histamin, gây buồn nôn, đau đầu, chóng mặt, thậm chí sốc phản vệ ở người nhạy cảm.

2. Cá đông lạnh không rõ nguồn gốc

Cá đông lạnh là lựa chọn phổ biến nhờ sự tiện lợi và giá thành rẻ. Tuy nhiên, nếu cá không có bao bì, nhãn mác hoặc không rõ xuất xứ, rất khó kiểm soát về chất lượng và độ an toàn. Một số cơ sở vì lợi nhuận có thể sử dụng chất bảo quản độc hại như formaldehyde để giữ cá lâu ngày mà không bị phân hủy. Đây là một hóa chất cực độc, có thể gây ngộ độc cấp tính, tổn thương gan, thận và làm tăng nguy cơ ung thư nếu sử dụng lâu dài. Ngoài ra, cá đông lạnh không đạt tiêu chuẩn cũng thường mất đi phần lớn giá trị dinh dưỡng vốn có.

3. Cá hoang dã có hình dáng bất thường

Cá tự nhiên thường được xem là lành mạnh hơn cá nuôi, nhưng không phải lúc nào cũng an toàn. Những con cá hoang dã có hình thù kỳ lạ, kích thước bất thường hoặc đánh bắt từ các khu vực nước sâu, ít được kiểm soát, có thể mang trong mình vi khuẩn, ký sinh trùng, hoặc tảo độc mà mắt thường không thể phát hiện. Nếu không được kiểm nghiệm kỹ lưỡng, những mối nguy tiềm ẩn này dễ dàng ảnh hưởng đến người tiêu dùng, đặc biệt là trẻ em, người già hoặc người có hệ miễn dịch yếu.

Những loại cá nên ưu tiên: Ngon miệng và an toàn cho sức khỏe

Để vừa đảm bảo chất lượng bữa ăn, vừa bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình, bạn nên ưu tiên lựa chọn các loại cá sau. Đây là những loại cá được đánh giá cao về mặt dinh dưỡng, ít độc tố và dễ dàng tìm thấy tại chợ hoặc siêu thị.

1. Cá cơm

Cá cơm là loại cá biển nhỏ, thường sống theo đàn và có vòng đời ngắn, giúp hạn chế tối đa việc tích tụ thủy ngân và kim loại nặng. Loại cá này rất giàu Omega-3, protein, canxi, sắt và các khoáng chất thiết yếu khác. Ngoài ra, cá cơm dễ chế biến, có thể dùng làm món kho, chiên giòn, nấu canh hay rim mặn, phù hợp với khẩu vị của nhiều gia đình. Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cũng xếp cá cơm vào danh sách các loại cá sạch, an toàn cho cả trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai.

2. Cá mòi

Cá mòi có phần thịt mềm, xương nhỏ và dễ tiêu hóa. Đây là nguồn cung cấp canxi dồi dào, rất tốt cho xương khớp, đặc biệt với trẻ em đang trong độ tuổi phát triển hoặc người lớn tuổi. Ngoài canxi, cá mòi còn giàu vitamin D, Omega-3, DHA – những dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển của trí não, tim mạch và thị lực. Một ưu điểm khác là hàm lượng thủy ngân trong cá mòi rất thấp, giúp giảm thiểu nguy cơ ngộ độc kim loại nặng.

3. Cá đối

Cá đối sống ở các vùng nước lợ và mặn, là loại cá được y học cổ truyền đánh giá cao về khả năng bồi bổ sức khỏe và hỗ trợ tiêu hóa. Thịt cá chắc, ngọt, không tanh, thích hợp để hấp, nướng hoặc kho. Cá đối có vòng đời tương đối ngắn nên ít bị nhiễm độc từ môi trường nước. Đây là một lựa chọn bổ dưỡng, an toàn cho cả gia đình.

4. Cá hố

Cá hố là loài cá biển sâu, được đánh bắt tự nhiên và ít khi bị can thiệp bằng các biện pháp bảo quản độc hại.

Loại cá này có giá thành phải chăng, thịt thơm, ít xương và hàm lượng chất béo thấp. Không chỉ chứa nhiều đạm, cá hố còn cung cấp lượng Omega-3 cân đối, hỗ trợ hoạt động tim mạch và giúp giảm cholesterol xấu trong máu. Đây là một loại cá nên có mặt thường xuyên trong thực đơn gia đình.

Lựa chọn thực phẩm an toàn là bước đầu tiên để chăm sóc sức khỏe cho cả gia đình. Trong đó, cá – một món ăn quen thuộc – cần được đặc biệt lưu tâm trong quá trình chọn mua. Hãy tránh xa những loại cá có nguy cơ gây ngộ độc và ưu tiên sử dụng các loại cá sạch, dinh dưỡng như cá cơm, cá mòi, cá đối và cá hố. Sự hiểu biết và cẩn trọng của bạn hôm nay sẽ là nền tảng vững chắc cho những bữa cơm an toàn, giàu giá trị ngày mai.

Thói quen này âm thầm phá hại thận mà nhiều người không biết. Hãy cẩn trọng với sức khỏe của chính mình.

Suy thận, lọc máu chạy thận là một gánh nặng với người bệnh. Điều đáng buồn là gần đây tỷ lệ này ở người trẻ gia tăng.

Gia tăng người trẻ suy thận

Hiện nay riêng Việt Nam có tới khoảng 8,7 triệu người trưởng thành mắc bệnh thận mạn, chiếm 12,8% dân số. Điều đáng nói là những năm gần đây số ca suy thận đang trẻ hóa. Độ tuổi 20-40 mắc suy thận gia tăng báo động. Phòng khám Nội thận của Bệnh viện Bình Dân (TP.HCM), cho thấy khoảng 1/3 bệnh nhân đến khám và điều trị suy thận nằm trong nhóm tuổi dưới 40.

Suy thận ở người trẻ đang gia tăng

Thói quen thức khuya hại thận nhiều người đang mắc

Trong nhịp sống hiện đại, nhiều người trẻ đang duy trì thói quen sinh hoạt “ngược đồng hồ sinh học” – thức khuya, ngủ ít, ăn uống thất thường. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn gây tổn thương nghiêm trọng đến thận – cơ quan đóng vai trò quan trọng trong việc lọc máu, bài tiết chất thải và điều hòa nội môi cơ thể.

Thận hoạt động mạnh nhất vào thời điểm nào?

Cơ thể con người vận hành theo quy luật “thiên nhân hợp nhất” – tức hoạt động sinh lý con người gắn chặt với chu kỳ tự nhiên của ngày và đêm. Trong đó, khung giờ từ 17h đến 19h được coi là thời điểm “khí thận” hoạt động mạnh mẽ nhất, giúp thận phục hồi và hỗ trợ quá trình bài tiết.

Về mặt khoa học hiện đại, thận làm việc liên tục suốt 24 giờ mỗi ngày để lọc máu. Tuy nhiên, quá trình tái tạo và phục hồi tế bào thận diễn ra chủ yếu vào ban đêm, đặc biệt từ 23 giờ đêm đến 3 giờ sáng hôm sau – khi cơ thể bước vào giai đoạn ngủ sâu.

Vì sao thức khuya ảnh hưởng đến thận?

Việc thức khuya sau 23 giờ không chỉ khiến quá trình phục hồi tự nhiên của tế bào thận bị gián đoạn mà còn gây ra các rối loạn về hormone, huyết áp và nhịp sinh học. Những yếu tố này là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến tổn thương thận mãn tính nếu kéo dài trong nhiều năm.

Thức khuya là 1 trong những nguyên nhân gây hại thận

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người ngủ sau 23 giờ và ngủ ít hơn 6 tiếng mỗi đêm có nguy cơ cao mắc các bệnh lý như:

• Protein niệu (xuất hiện protein trong nước tiểu – dấu hiệu tổn thương thận sớm)
• Tiến triển nhanh hơn bệnh thận mãn tính (CKD)
• Rối loạn chuyển hóa huyết áp và đường huyết, hai yếu tố hàng đầu gây suy thận

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa Clinical Journal of the American Society of Nephrology cho thấy: nhóm người ngủ dưới 6 tiếng/ngày có tỷ lệ suy giảm chức năng lọc cầu thận cao hơn đáng kể so với nhóm ngủ đủ giấc từ 7–8 tiếng.

Những thói quen giúp bảo vệ thận hiệu quả

Bác sĩ Duy đưa ra một số lời khuyên thiết thực để giúp mọi người giữ gìn chức năng thận, đặc biệt trong bối cảnh lối sống hiện đại dễ gây tổn thương cơ quan này:

• Ngủ trước 23 giờ, đảm bảo đủ giấc từ 7–8 tiếng mỗi đêm
• Uống đủ nước trong ngày, không đợi đến lúc khát mới bổ sung
• Tránh lạm dụng thuốc giảm đau, kháng sinh, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc
• Duy trì vận động đều đặn, giảm căng thẳng, stress

Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt với người làm việc ban đêm, thiếu ngủ, hoặc có bệnh nền

Kết luận: Việc sinh hoạt lệch múi giờ sinh học, đặc biệt là thức khuya, tưởng chừng vô hại nhưng lại âm thầm gây tổn thương cho thận – cơ quan sống còn của cơ thể. Hãy điều chỉnh lại lối sống, ngủ đúng giờ và chăm sóc sức khỏe thận từ sớm để tránh hậu quả không đáng có sau này.

Hai “thủ phạm” nguy hiểm nhất đang xuất hiện trong bữa cơm hàng ngày chính là muối và thịt chế biến sẵn.

Thói quen ăn uống tưởng như vô hại đang trở thành nguyên nhân chính khiến nhiều người rơi vào vòng xoáy bệnh tật. Theo chuyên gia dinh dưỡng Đài Loan – Hứa Hiểu Tinh, hai “thủ phạm” nguy hiểm nhất đang xuất hiện trong bữa cơm hàng ngày chính là muối và thịt chế biến sẵn. Dù được ưa chuộng, nhưng nếu tiêu thụ thường xuyên, đây có thể là “sát thủ thầm lặng” góp phần vào danh sách 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Đài Loan.

Sai lầm phổ biến trong bữa ăn

Trên trang cá nhân “Góc sống của mẹ – chuyên gia dinh dưỡng Hiểu Tinh”, bà Hứa dẫn chứng số liệu từ Khảo sát Dinh dưỡng & Sức khỏe Quốc gia, cho thấy:

Người trưởng thành ở Đài Loan tiêu thụ từ 9–10g muối/ngày, vượt hơn gấp đôi khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới.

Hơn 95% người trưởng thành ăn thiếu rau và trái cây tươi.

Bà cho biết, không ít người trẻ tuổi chủ quan nghĩ rằng bản thân không có tiền sử bệnh tật hoặc còn quá trẻ để lo lắng. Tuy nhiên, bệnh tật không phân biệt tuổi tác. Chính lối sống ăn uống sai lệch kéo dài là nguyên nhân chính dẫn đến nhiều bệnh mạn tính như ung thư, tiểu đường, đột quỵ, viêm phổi, bệnh tim mạch…

Ăn uống đúng cách có thể thay đổi vận mệnh

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh: thay đổi thực đơn hằng ngày có thể giảm thiểu rõ rệt nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng.

Ăn rau củ quả tươi mỗi ngày giúp giảm tới 50% nguy cơ ung thư đầu – cổ.

Thường xuyên ăn thịt chế biến sẵn làm tăng 73% nguy cơ ung thư đại trực tràng.

Giảm lượng muối xuống dưới 5g/ngày có thể giảm đáng kể khả năng mắc bệnh cao huyết áp.

Tăng cường chất xơ từ thực phẩm giúp ngăn ngừa đột quỵ, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Chuyên gia khuyên mọi người nên ăn nhiều rau xanh mỗi ngày

3 lời khuyên cụ thể từ chuyên giaĐể phòng tránh bệnh tật từ gốc, chuyên gia Hứa Hiểu Tinh khuyến nghị:

Mỗi bữa ăn nên có ít nhất một bát rau lá xanh đậm (rau muống, rau cải, rau chân vịt…) và một phần trái cây tươi (như kiwi, dâu, cam…).

Ưu tiên dùng ngũ cốc nguyên hạt như gạo lứt, yến mạch thay cho tinh bột tinh chế (gạo trắng).

Ăn cá biển sâu 2–3 lần mỗi tuần (cá hồi, cá thu…) để bổ sung Omega-3, giảm viêm và tăng cường sức khỏe tim mạch, não bộ.

Đừng để sai lầm nhỏ thành thảm họa sức khỏe

Chuyên gia cảnh báo: “Nhiều căn bệnh không đến từ vài bữa ăn sai lầm, mà là kết quả của thói quen ăn uống sai lệch trong nhiều năm. Sức khỏe không thể chờ đến lúc có vấn đề mới sửa chữa. Hãy hành động từ hôm nay, từ chính những gì bạn đưa vào cơ thể mỗi ngày.”

Bà kết luận: “Đừng để những lựa chọn sai lầm biến bạn thành một con số trong thống kê bệnh tật. Hãy ăn uống đúng cách để sống khỏe và không bị bệnh tật quật ngã.”

Có bốn sai lầm phổ biến khi rã đông thịt mà nhiều người Việt mắc phải, có thể gây hại cho sức khỏe: rã đông ở nhiệt độ phòng, ngâm thịt trong nước nóng, cho thịt vào dầu nóng để rã đông, và rã đông rồi cấp đông lại.

Dưới đây là một số điều tối kỵ bạn không nên làm khi rã đông thực phẩm để đảm bảo an toàn:

Rã đông thực phẩm ở nhiệt độ phòng

Ngày nay, chiếc tủ lạnh đã trở thành vật dụng quen thuộc trong nhiều gia đình. Các sản phẩm đông lạnh được nhiều hộ gia đình ưa chuộng vì tính thiết thực và tiện lợi.

Một số loại trái cây và rau quả như đậu Hà Lan, quả mâm xôi thậm chí còn được khuyến khích dùng ở dạng đông lạnh để tận dụng các đặc tính dinh dưỡng của chúng. Tuy nhiên, nếu rã đông thực phẩm không đúng cách có thể dẫn tới ngộ độc thực phẩm do nhiễm vi khuẩn gây bệnh.

Khi rã đông, nên đặc biệt thận trọng với những thực phẩm dễ hư hỏng như thịt sống hoặc chín, thịt gia cầm và các sản phẩm từ trứng.

Khi thực phẩm đông lạnh (đặc biệt là thịt sống) tiếp xúc với nhiệt độ bình thường, vi khuẩn sinh sôi nhanh gấp nhiều lần so với trước khi rã đông khiến thức ăn dễ bị ôi thiu.

Nếu để thực phẩm sống tự rã đông ở nhiệt độ phòng, đặc biệt những ngày nóng nhiệt độ trên 32°C thì trong vòng 1 giờ đồng hồ các loại vi khuẩn nguy hiểm như tụ cầu khuẩn, Salmonella, E.Coli gây tiêu chảy phát triển rất nhanh, thực phẩm rất dễ bị ôi thiu, mặc dù được nấu chín vẫn có thể tồn tại độc tố.

Vì vậy, nên rã đông từ từ trong ngăn mát tủ lạnh để đảm bảo an toàn. Đối với rau củ, trái cây không nên rã đông mà nên chế biến luôn để tránh hiện tượng chảy nước, làm thực phẩm nhũn và mất chất dinh dưỡng.

Rã đông thực phẩm bằng nước nóng

Nhiều người cho rằng rã đông thực phẩm bằng nước nóng sẽ làm tan băng nhanh chóng. Điều này hoàn toàn sai bởi nước ấm sẽ chỉ rã đông được mặt ngoài của thực phẩm, còn bên trong vẫn đông đá.

Do đó, kết cấu thực phẩm bị ảnh hưởng, khó chế biến, trong khi vi khuẩn sinh sôi nhanh chóng ở mặt ngoài thực phẩm.

Thay vào đó, bạn nên dùng nước lạnh sẽ rã đông hiệu quả hơn. Ngâm thực phẩm (đóng kín trong túi) vào chậu nước và thay nước mỗi 30 phút. Một miếng thịt 0,5 kg mất khoảng 1 tiếng để rã đông. Lưu ý, thịt rã đông theo cách này phải nấu ngay, cũng không nên cho lại tủ đá nữa.

Rã đông bằng cách nấu trực tiếp thực phẩm

Nếu bạn cho thực phẩm đông lạnh là thịt, cá hoặc hải sản vào nồi nấu trực tiếp thì thực phẩm sẽ rất khó chín, bạn sẽ phải nấu lâu hơn và khiến những chất dinh dưỡng bị phân hủy gần hết. Không chỉ thế, hương vị thực phẩm cũng giảm độ ngon đi rất nhiều.

Bên cạnh đó, nhiều người cho rằng việc cho thẳng thực phẩm đông lạnh vào dầu nóng sẽ giúp thực phẩm nhanh chín. Nhưng thực tế, đây thực sự là một phương pháp nguy hiểm bởi nước lạnh và dầu nóng sẽ tạo ra phản ứng nguy hiểm và có thể gây cháy nổ.

Tuy nhiên, có ngoại lệ với các loại rau đông lạnh, bạn nên nấu chúng trực tiếp khi lấy từ ngăn đông ra vì chúng rất nhanh bị nhũn.

Rã đông và làm đông lại thịt sau khi không dùng hết

Ở nhiệt độ phòng, thịt sau khi được rã đông sẽ bị vi khuẩn bám lên bề mặt. Miếng thịt lúc này sẽ là môi trường lý tưởng để vi khuẩn sinh trưởng và phát triển mạnh. Do đó, nếu bạn tiếp tục cất miếng thịt không dùng hết vào ngăn đá sẽ thúc đẩy vi khuẩn tăng sinh nhiều hơn, làm miếng thịt bị nhiễm khuẩn và gây bệnh.

Cách tốt nhất là bạn nên chia thịt thành từng miếng nhỏ đủ dùng cho một lần, tránh sử dụng không hết lại mang đi đông đá nhiều lần, rất có hại cho sức khỏe.

Đi chợ gặp xà lách có 4 dấu hiệu này, bạn hãy mạnh dạn quay xe và đừng bao giờ mua dù được chào bán rẻ đến mấy.

1. Màu sắc sáng loáng, xanh đậm bất thường

Xà lách tươi tự nhiên thường có màu xanh nhẹ nhàng, đôi khi xen lẫn chút vàng nhạt ở các lá non hoặc phần gốc. Tuy nhiên, nếu bạn thấy bó xà lách có màu xanh đậm quá mức, sáng bóng như phủ sáp, hãy cẩn thận! Đây có thể là dấu hiệu của việc rau bị ngâm hóa chất để giữ độ tươi lâu hơn. Các chất bảo quản như formaldehyde hoặc chất làm xanh nhân tạo có thể được sử dụng để tạo màu sắc bắt mắt, đánh lừa người mua.

Để kiểm tra, hãy quan sát kỹ dưới ánh sáng tự nhiên. Nếu màu sắc của xà lách trông “ảo” hoặc không tự nhiên, tốt nhất là không nên chọn. Thay vào đó, hãy ưu tiên những bó rau có màu sắc nhạt hơn, gần với màu tự nhiên của cây trồng sạch.

2. Lá rau giòn quá mức quy định, không có độ mềm tự nhiên

Xà lách tươi thường có lá giòn nhưng vẫn mềm mại, dễ uốn cong khi chạm vào. Ngược lại, xà lách bị ngâm hóa chất thường có độ giòn bất thường, lá cứng và dễ gãy như nhựa. Điều này xảy ra do hóa chất bảo quản làm thay đổi cấu trúc tế bào của lá, khiến chúng mất đi độ mềm mại tự nhiên.

Bạn có thể kiểm tra bằng cách bẻ nhẹ một lá xà lách. Nếu lá gãy “rắc” một cách khô khốc hoặc cảm giác thiếu độ đàn hồi, rất có thể rau đã bị xử lý hóa chất. Xà lách sạch sẽ có độ giòn vừa phải, khi bẻ nhẹ vẫn giữ được sự mềm dẻo nhất định. Vì vậy, hãy tinh ý khi chọn để tránh mang về nhà những bó rau tiềm ẩn nguy cơ.

4 dấu hiệu vạch trần xà lách “tắm” thuốc sâu, đừng thấy tươi ngon mà mua vội về

3. Mùi hóa chất lạ hoặc thiếu mùi thơm tự nhiên

Xà lách tươi sạch thường có mùi thơm nhẹ, đặc trưng của rau xanh, mang lại cảm giác dễ chịu. Tuy nhiên, nếu ngửi thấy mùi hóa chất nồng, tương tự mùi thuốc tẩy hoặc mùi kim loại, đó là dấu hiệu rõ ràng của việc rau bị ngâm hóa chất như formaldehyde hoặc thuốc bảo vệ thực vật. Trong một số trường hợp, xà lách “tắm” hóa chất có thể hoàn toàn không có mùi thơm tự nhiên, chỉ để lại cảm giác “vô hồn” khi ngửi.

Để chắc chắn, hãy đưa bó xà lách lên gần mũi và ngửi kỹ. Nếu phát hiện bất kỳ mùi lạ nào, hãy loại ngay bó rau đó khỏi giỏ hàng. Một mẹo nhỏ là chọn mua xà lách từ nguồn uy tín, như chợ nông sản hữu cơ hoặc siêu thị có chứng nhận an toàn thực phẩm, để giảm thiểu rủi ro.

4. Có cặn trắng hoặc lớp bột bám trên lá

Khi kiểm tra xà lách, nếu bạn thấy trên bề mặt lá có lớp cặn trắng mịn hoặc lớp bột bất thường, hãy cảnh giác! Đây có thể là dấu vết của hóa chất bảo quản hoặc thuốc trừ sâu còn sót lại. Những chất này thường được phun hoặc ngâm để kéo dài thời gian bảo quản, nhưng lại rất khó rửa sạch hoàn toàn, gây nguy cơ tích tụ độc tố trong cơ thể nếu tiêu thụ lâu dài.

Để kiểm tra, hãy sờ nhẹ lên bề mặt lá hoặc rửa thử một lá dưới vòi nước. Nếu thấy nước rửa có bọt nhẹ hoặc lá vẫn bóng loáng bất thường sau khi rửa, đó là dấu hiệu rau đã bị xử lý hóa chất. Xà lách sạch sẽ có bề mặt mịn, không nhờn và không để lại cặn khi rửa. Vì vậy, đừng bỏ qua bước kiểm tra này để đảm bảo an toàn cho cả gia đình.

Mẹo chọn xà lách an toàn và rửa rau đúng cách

Để chọn được xà lách tươi ngon và an toàn, hãy ghi nhớ một vài mẹo sau:

Chọn nguồn đáng tin cậy: Mua xà lách từ các cửa hàng, siêu thị hoặc chợ hữu cơ có chứng nhận an toàn thực phẩm.

Ưu tiên rau theo mùa: Xà lách trồng đúng mùa thường ít bị phun hóa chất hơn do điều kiện tự nhiên phù hợp.

Kiểm tra kỹ phần gốc: Gốc xà lách tươi thường ẩm nhẹ, không khô héo hoặc có dấu hiệu thối rữa.

Khi rửa xà lách, hãy ngâm rau trong nước muối loãng hoặc dung dịch baking soda (1 thìa cà phê baking soda cho 1 lít nước) trong 10-15 phút, sau đó rửa lại nhiều lần dưới vòi nước sạch. Cách này giúp loại bỏ phần lớn hóa chất và vi khuẩn, đảm bảo an toàn cho bữa ăn.

“Việc không còn phụ thuộc vào insulin là một thành tựu đáng kể”, Tom Donner, Giám đốc Trung tâm Tiểu đường Johns Hopkins nhận xét. Ông cho biết điều này giúp giảm đáng kể gánh nặng tâm lý của bệnh nhân.

Theo Science News, thông tin được nêu trong nghiên cứu đăng trên Tạp chí Y học New England, hồi cuối tháng 6. Một năm sau điều trị, 10 trong số 12 người tham gia nghiên cứu không còn cần bổ sung insulin do đã có đủ lượng cần thiết từ lần truyền đầu tiên.

“Đây là công trình mang tính bước ngoặt“, Giacomo Lanzoni, nhà nghiên cứu tại Trường Y khoa Miller, Đại học Miami, nhận định. Ông cho biết kỹ thuật nuôi cấy tế bào trong phòng thí nghiệm có thể mở rộng quy mô, mang đến hy vọng phục hồi khả năng sản xuất insulin cho nhiều người mắc bệnh.

Những tế bào đảo tụy ở người được tạo ra trong phòng thí nghiệm. Ảnh: Vertex Pharmaceutical

Tiểu đường type 1 là bệnh tự miễn, khi hệ miễn dịch tấn công các tế bào sản xuất insulin trong tuyến tụy. Thiếu insulin khiến đường không thể vào tế bào tạo năng lượng, mà tích tụ trong máu, gây tổn thương.

“Con người không thể sống sót nếu không có insulin“, Felicia Pagliuca, tác giả nghiên cứu, Phó Chủ tịch cấp cao tại Vertex Pharmaceuticals, nhấn mạnh.

Trong hơn 100 năm, insulin dạng tiêm là liệu pháp duy trì sự sống cho bệnh nhân. Tuy nhiên, các công cụ hỗ trợ như máy theo dõi glucose và bơm insulin không hoàn hảo. Mức đường trong máu chỉ an toàn trong một khoảng rất hẹp: quá cao dễ gây tổn thương thận, thần kinh, mắt; quá thấp có thể gây ngất hoặc nguy hiểm tính mạng.

“Thực sự bệnh nhân có nhu cầu cấp thiết cho các liệu pháp mới”, Pagliuca nói.

Năm 2023, Cơ quan quản lý dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt một phương pháp sử dụng tế bào tuyến tụy từ người hiến tặng đã qua đời để thay thế các tế bào bị mất. Tuy nhiên, cách này bị giới hạn bởi nguồn hiến tạng và chất lượng tế bào.

Để vượt qua rào cản đó, Vertex đã phát triển kỹ thuật nuôi cấy tế bào đảo tụy từ tế bào gốc người, sử dụng hỗn hợp chất dinh dưỡng và hóa chất. Các cụm tế bào này không cấy vào tuyến tụy, mà vào gan, nơi chúng hoạt động hiệu quả.

Trong thử nghiệm lâm sàng trên 14 bệnh nhân, các bác sĩ đã truyền hàng trăm triệu tế bào đảo tụy nuôi cấy vào tĩnh mạch. Pagliuca cho biết các tế bào bắt đầu hoạt động ngay lập tức, cảm nhận mức đường và sản xuất insulin tương ứng. Sau một liều đầy đủ của liệu pháp mang tên zimislecel, 10 trong số 12 người không còn cần insulin bổ sung sau một năm. Hai người còn lại giảm nhu cầu insulin tới 70%.

“Việc không còn phụ thuộc vào insulin là một thành tựu đáng kể“, Tom Donner, Giám đốc Trung tâm Tiểu đường Johns Hopkins nhận xét. Ông cho biết điều này giúp giảm đáng kể gánh nặng tâm lý của bệnh nhân.

Dù đa số bệnh nhân dung nạp tốt, Vertex ghi nhận hai ca tử vong không liên quan và một số tác dụng phụ. Một trường hợp tử vong do biến chứng phẫu thuật, trường hợp còn lại liên quan đến chấn thương não trước đó.

Các tác dụng phụ bao gồm tiêu chảy, đau đầu, buồn nôn và nhiễm Covid-19, chủ yếu do thuốc ức chế miễn dịch nhằm ngăn cơ thể từ chối tế bào mới. Bệnh nhân phải tiếp tục dùng các thuốc này để bảo vệ tế bào.

“Ức chế miễn dịch không phải chuyện đơnn giả“, Lanzoni cảnh báo. Ông hy vọng sẽ có liệu pháp không cần dùng thuốc ức chế lâu dài, một hướng nghiên cứu đang được theo đuổi.

Hiện Vertex mở rộng thử nghiệm lên 50 bệnh nhân, phần lớn đã nhận đủ liều điều trị. Dữ liệu từ nhóm này sẽ là cơ sở để công ty nộp đơn xin FDA phê duyệt vào năm 2026.

Không thể nuôi công nghiệp, 4 loại cá này chỉ có trong tự nhiên nhưng lại có giá bình dân, thịt thơm ngon, bổ dưỡng. Nếu bạn thấy ngoài chợ, đừng bỏ lỡ vì đây là “của hiếm” cho bữa cơm gia đình thêm ngon, khỏe.

Cá mú vàng nhỏ – “Tinh túy biển khơi” không dễ tìm

Không phải loại cá mú nào cũng giống nhau. Trong khi cá mú lớn có thể được nuôi phổ biến tại nhiều vùng biển, thì cá mú vàng loại nhỏ – thường được ngư dân đánh bắt từ vùng biển sâu – lại là một món quà hiếm của tự nhiên.

Thịt cá mú vàng nhỏ có độ dai vừa phải, thơm, đậm đà vị biển. Đặc biệt, lớp da mỏng giòn nhẹ khi chiên lên vàng ruộm sẽ khiến bạn khó lòng cưỡng lại. Cá mú nhỏ thích hợp để nấu hấp, nướng muối ớt hoặc kho tộ. Điểm đặc biệt là dù được chế biến theo cách nào, thịt cá vẫn giữ được độ ngọt đặc trưng, khó nhầm lẫn.

Điều khiến cá mú vàng nhỏ trở nên quý là vì chúng rất khó sinh sản trong môi trường nhân tạo. Sự biến động về nhiệt độ, độ mặn và không gian sống khiến việc nhân giống loài cá này hầu như không thể thực hiện ở các trại nuôi. Bởi vậy, nếu thấy loại cá này ngoài chợ với mức giá vừa phải, bạn đã rất may mắn rồi đấy.

Cá chim bạc – Mùa nào thức ấy, thơm ngon khó cưỡng

Cá chim bạc là một trong những loại cá biển được săn đón vào mỗi mùa xuân – khi chúng sinh sôi nhiều và dễ đánh bắt hơn. Loài cá này không thể nuôi do đặc tính sống di chuyển theo đàn, thích nghi tốt với môi trường biển khơi, nhưng lại không chịu được không gian hẹp của các ao hồ nhân tạo.

Thịt cá chim bạc trắng mịn, ngọt thanh và đặc biệt ít xương, phù hợp cho cả người lớn tuổi lẫn trẻ nhỏ. Cá thường được chế biến thành nhiều món đơn giản nhưng hấp dẫn như cá chim hấp xì dầu, chiên giòn chấm nước mắm tỏi ớt, hoặc nấu canh chua theo kiểu miền Trung.

Một điều thú vị là cá chim bạc thường có mức giá không quá cao do vào mùa số lượng nhiều, nhưng giá trị dinh dưỡng và hương vị lại “không hề khiêm tốn”. Thỉnh thoảng đổi vị cho bữa cơm gia đình bằng một con cá chim bạc cũng là cách để chăm sóc người thân một cách tinh tế.

Cá chim bạc là một trong những loại cá biển được săn đón vào mỗi mùa xuân – khi chúng sinh sôi nhiều và dễ đánh bắt hơn

Cá lưỡi trâu – Lạ mà quen, ít xương dễ ăn

Nghe tên có vẻ lạ, nhưng cá lưỡi trâu thực ra là món quen thuộc với những ai thường xuyên đi chợ hải sản. Với hình dáng dẹt mỏng như chiếc lưỡi, loài cá này rất dễ nhận biết và thường được bày bán theo từng cặp nhỏ xinh.

Cá lưỡi trâu có một đặc điểm “ăn điểm” lớn là phần xương cực ít – chỉ có một xương sống chính – nên rất dễ ăn, đặc biệt phù hợp với trẻ em và người lớn tuổi. Thịt cá săn chắc, trắng mịn và không tanh. Chỉ cần tẩm chút muối tiêu, bột nghệ rồi chiên giòn là đã có ngay món ăn ngon cơm mà chẳng cần cầu kỳ.

Vì không nuôi được trong môi trường nhân tạo, cá lưỡi trâu hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn đánh bắt tự nhiên. Điều đó khiến giá cả của chúng không quá rẻ, nhưng cũng không đến mức xa xỉ. Mua một vài con cá lưỡi trâu cho bữa cơm cuối tuần, bạn sẽ cảm nhận được sự khác biệt rõ ràng giữa cá nuôi và cá thiên nhiên.

Cá đao (cá hố) – “Thần dược” cho sức khỏe người lớn tuổi

Cá đao hay còn gọi là cá hố là loài cá có hình dáng thon dài, da trơn bóng ánh bạc như lưỡi dao. Chúng sống ở tầng nước sâu, thường chỉ xuất hiện theo mùa và rất khó nuôi vì yêu cầu môi trường sống khắt khe. Đó là lý do vì sao cá đao chủ yếu đến tay người tiêu dùng qua hình thức đánh bắt.

Không chỉ nổi bật về hình dáng, cá đao còn là nguồn thực phẩm giàu giá trị dinh dưỡng. Thịt cá chứa nhiều đạm, ít chất béo xấu và giàu omega‑3 – một chất rất có lợi cho tim mạch, đặc biệt phù hợp với người cao tuổi hoặc người ăn kiêng.

Cá đao dễ chế biến và đặc biệt thơm ngon khi nướng muối ớt hoặc kho với nước màu. Lớp thịt dày mềm, không khô và hương vị đậm đà khiến món ăn từ cá đao luôn được lòng các bà nội trợ sành nấu.

Cá đao hay còn gọi là cá hố là loài cá có hình dáng thon dài, da trơn bóng ánh bạc như lưỡi dao

Vì sao nên ưu tiên chọn cá tự nhiên?

Cá tự nhiên không chỉ ngon mà còn ít nguy cơ tồn dư kháng sinh – vốn là mối lo lớn trong ngành nuôi trồng thủy sản. Việc không thể nuôi nhân tạo khiến các loài cá như cá mú vàng nhỏ, cá chim bạc, cá lưỡi trâu hay cá đao giữ được chất lượng thịt thuần túy, hương vị đậm đà tự nhiên.

Ngoài ra, do không trải qua quy trình nuôi nhốt và kích thích sinh trưởng, những loại cá này thường giàu dưỡng chất và an toàn hơn cho sức khỏe. Việc thay đổi khẩu vị bằng các món cá tự nhiên cũng giúp thực đơn gia đình thêm phong phú và hấp dẫn.

Kết lời: Nếu bạn có cơ hội nhìn thấy những loại cá này ở chợ hoặc cửa hàng hải sản, đừng ngần ngại mua thử. Với mức giá phải chăng, chế biến dễ và đặc biệt là không thể nuôi công nghiệp, đây chắc chắn là những “món quà từ biển cả” bạn không nên bỏ lỡ.

Những sai lầm khi uống nước đỗ đen dưới đây không tốt cho sức khỏe của bạn, nên tránh xa.

Nước đỗ đen từ lâu đã được biết đến như một thức uống bổ dưỡng, giúp thanh nhiệt, giải độc và hỗ trợ sức khỏe. Tuy nhiên, nếu sử dụng không đúng cách, bạn có thể vô tình làm giảm hiệu quả hoặc thậm chí gây hại cho cơ thể. Dưới đây là 4 sai lầm phổ biến khi uống nước đỗ đen mà bạn cần tránh.

Uống quá nhiều nước đỗ đen

Mặc dù nước đỗ đen tốt cho sức khỏe, việc uống quá nhiều có thể gây ra tác dụng ngược. Đỗ đen có tính mát, nếu tiêu thụ quá mức có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa, đầy bụng hoặc tiêu chảy, đặc biệt ở những người có cơ địa hàn (lạnh).

Cách khắc phục: Chỉ nên uống từ 1-2 cốc (khoảng 200-500ml) nước đỗ đen mỗi ngày. Hãy lắng nghe cơ thể và điều chỉnh lượng uống phù hợp.

4 sai lầm khi uống nước đỗ đen rang

Thêm quá nhiều đường hoặc chất tạo ngọt

Nhiều người có thói quen thêm đường, mật ong hoặc các chất tạo ngọt để nước đỗ đen dễ uống hơn. Tuy nhiên, việc này có thể làm tăng lượng calo, gây tích tụ đường trong cơ thể và làm mất đi lợi ích thanh nhiệt, giải độc của đỗ đen. Đặc biệt, người bị tiểu đường hoặc đang kiểm soát cân nặng cần thận trọng.

Cách khắc phục: Uống nước đỗ đen nguyên chất hoặc chỉ thêm một lượng rất nhỏ mật ong tự nhiên nếu cần. Tốt nhất, hãy tập làm quen với vị nhạt tự nhiên của nước đỗ đen.

Uống nước đỗ đen khi bụng đói

Uống nước đỗ đen vào lúc bụng đói, đặc biệt là vào buổi sáng sớm, có thể gây kích ứng dạ dày, dẫn đến đau bụng hoặc khó chịu. Điều này thường xảy ra với những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm hoặc mắc các bệnh về dạ dày.

Cách khắc phục: Uống nước đỗ đen sau khi đã ăn nhẹ hoặc ăn sáng. Nếu muốn uống vào buổi sáng, hãy đảm bảo dạ dày không trống rỗng.

Sai lầm khi uống nước đỗ đen

Không rang đỗ đen trước khi nấu

Một sai lầm phổ biến là sử dụng đỗ đen sống để nấu nước mà không rang trước. Đỗ đen sống có thể chứa một số chất khó tiêu, gây đầy hơi hoặc khó hấp thụ. Việc rang đỗ đen không chỉ giúp tăng hương vị mà còn kích hoạt các chất chống oxy hóa, tăng hiệu quả giải độc và bổ sung dưỡng chất.

Cách khắc phục: Rang đỗ đen trên chảo với lửa nhỏ cho đến khi có mùi thơm nhẹ, sau đó mới nấu nước. Điều này giúp nước đỗ đen thơm ngon và tốt cho sức khỏe hơn.

Kết luận

Nước đỗ đen là một thức uống lành mạnh, nhưng cần sử dụng đúng cách để phát huy tối đa lợi ích. Tránh những sai lầm trên sẽ giúp bạn tận dụng được giá trị dinh dưỡng của đỗ đen mà không gây hại cho cơ thể. Hãy uống nước đỗ đen một cách khoa học và kết hợp với chế độ ăn uống cân bằng để có sức khỏe tốt nhất!