Dù cỏ sữa thực chất chỉ là một loài cây mọc hoang dại, có thể tìm thấy ở khắp mọi nơi. Tuy nhiên, không phải ai cũng nhận ra những đóng góp đặc biệt của loại cây này đối với sức khỏe con người, đặc biệt là loại cỏ sữa lá to. Vậy tác dụng của cây cỏ sữa lá to là gì? Có những lưu ý gì khi sử dụng?
Cỏ sữa, hay còn gọi cỏ sữa lá to, thuộc họ thầu dầu (Euphorbiaceae). Nguyên nhân của cái tên “cỏ sữa” là do khi bẻ ngang thân cây, tại bất kỳ vị trí nào cũng sẽ tiết ra một chất nhựa mủ màu trắng đục giống như sữa.
Tổng quan về cây cỏ sữa lá lớn
Trước khi tìm hiểu về tác dụng của cây cỏ sữa lá to. Hãy cùng nhà thuốc Long Châu tìm hiểu sơ qua về loại cây thảo này. Cây cỏ sữa lá to hay lá lớn là loại cây thảo có thể sống lâu năm, với thân mảnh cao từ 15 – 40cm. Toàn bộ cây cỏ sữa lá to có bề mặt lông ráp và nhựa mủ trắng.
Lá của cây cỏ sữa lá to mọc đối nhau, có cuống ngắn. Phiến lá có hình dạng giống mũi mác, có chiều dài khoảng 4 – 5cm và chiều rộng từ 7 – 15mm. Mép lá có những chiếc răng cưa nhỏ. Gốc của cuống lá có 2 lá kèm nhỏ có hình dạng tương tự như lông cứng.
Lá của cây cỏ sữa lá to mọc đối nhau
Cây cỏ sữa lá to phát triển nhiều cụm hoa nhỏ dạng chén ở các kẽ lá. Mỗi chén mang những bông hoa chỉ đơn tính. Quả của cây cỏ sữa lá to rất nhỏ, có đường kính khoảng 1,5mm. Khi chín, quả nứt thành 3 mảnh vỏ và mang bên trong 3 hạt rất nhỏ. Mùa ra hoa của cây cỏ sữa lá to là từ tháng 5 đến tháng 10.
Thành phần hóa học của cây cỏ sữa lá to
Theo nghiên cứu của các chuyên gia trong lĩnh vực thực vật học, cây cỏ sữa được biết đến chứa các chất như: Quercetin, triacontan, jambulol,… các acid hữu cơ như: Gallic, axit oleic, melissic, palmitic và linoleic, l-inositol và một alcaloid xanthorhamnin. Các chất này đều có tính chất kháng thể và có khả năng tăng cường lưu thông mạch máu trong cơ thể.
Theo quan niệm Đông y, cỏ sữa có hương vị hơi đắng, chua, tính mát và hơi có tính độc. Tác dụng của cây cỏ sữa lá to có thể kể đến là giúp: Tiêu viêm, lợi tiểu, giải độc, chống ngứa và thông sữa. Tất cả các phần của cây đều được sử dụng trong mục đích chế thuốc.
Tất cả các phần của cây cỏ sữa lá to đều có thể dùng để chế thuốc
Tác dụng của cây cỏ sữa lá to
Loại cây thảo này đã được dân gian sử dụng làm thuốc từ lâu. Một số tác dụng của cây cỏ sữa lá to có thể kể đến đó là:
Hỗ trợ điều trị bệnh xơ gan cổ trướng khá tốt.
Chữa bệnh gout.
Sử dụng lá cây cỏ sữa để cầm máu và điều trị các rối loạn tiêu hóa.
Giúp hạ sốt cho cơ thể và làm mát thân nhiệt.
Làm mềm da và giảm kích ứng các màng nhầy trong cơ thể.
Có hiệu quả đối với các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp như: Ho, cảm lạnh, sổ mũi, viêm phổi và hen suyễn, nhờ khả năng làm giãn phế quản và các mạch máu ngoại vi.
Được sử dụng trong việc điều trị bệnh hoa liễu.
Chữa trị liệt dương, xuất tinh sớm hoặc các trường hợp sinh lý yếu, xuất tinh không kiểm soát.
Lá cây cỏ sữa được sử dụng để trị bệnh giun sán, đặc biệt là loại giun đũa và giun kim ở trẻ nhỏ.
Hỗ trợ tăng lượng sữa cho phụ nữ trong giai đoạn cho con bú.
Cỏ sữa lá lớn hiệu quả khá tốt với các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp
Dựa trên các nghiên cứu của các nhà khoa học, cây cỏ sữa lá lớn được biết đến chứa axit galic. Axit galic là một loại glucozit độc chưa được xác định và cũng có chất nhựa. Do đó, khi sử dụng cây này làm thuốc, cần thận trọng. Vì chứa axit, cây có thể gây cảm giác đau, kích ứng nhẹ trên niêm mạc dạ dày. Nếu sử dụng đúng cách, với liều lượng phù hợp theo chỉ dẫn của bác sĩ, loại cây này có thể mang lại những tác dụng rất tích cực đối với sức khỏe.
Lưu ý khi sử dụng cây cỏ sữa lá lớn
Tác dụng của cây cỏ sữa lá to đối với sức khỏe con người có khá nhiều, tuy nhiên có một số lưu ý khi sử dụng mà bạn cần nhớ:
Cây cỏ sữa lá lớn có tính hàn và chứa độc, khác với loại lá nhỏ, do đó cần cẩn trọng khi sử dụng.
Để tránh các tác hại không mong muốn, hãy sử dụng cây cỏ sữa lá lớn đúng liều lượng và không lạm dụng.
Nếu cơ thể xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường hoặc tình trạng bệnh trầm trọng, cần ngừng sử dụng ngay cây cỏ sữa lá lớn và lập tức tới cơ sở y tế để kiểm tra.
Để chẩn đoán bệnh chính xác và đề xuất bài thuốc phù hợp, người bệnh nên đi khám tại các cơ sở khám chữa bệnh đông y đáng tin cậy. Sau đó mới áp dụng các bài thuốc có chứa cây cỏ sữa lá lớn.
Chỉ sử dụng cỏ sữa lá lớn theo chỉ dẫn bác sĩ
Một số bài thuốc phổ biến với cây cỏ sữa lá lớn
Dưới đây là một số bài thuốc phổ biến mà bạn có thể tham khảo:
Điều trị tiêu chảy do vi khuẩn, hội chứng tiêu chảy: Kết hợp 10g cỏ sữa lá lớn, cỏ mực, rau sam, búp ổi, và lá nhót. Sấy khô và nghiền thành bột hoặc làm thành hoàn. Uống 2 – 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 15g.
Trị tiểu không thông, tiểu giọt và nước tiểu có máu: Dùng 40g cỏ sữa lá lớn và 30g rễ tranh, sắc nước chia thành 2 lần uống trong ngày.
Điều trị tiểu ra máu: Dùng 30g cỏ sữa lá lớn tươi, 30g cỏ bờm ngựa tươi và 15g ô quyết (ô cửu, hành đen). Sắc lấy nước, pha đường đỏ và uống trong ngày.
Điều trị viêm phế quản mãn tính: Sử dụng 120g cỏ sữa lá lớn tươi và 12g kiết cánh. Sắc hai lần, mỗi lần khoảng 2 giờ, lọc bỏ bã. Sắc thuốc cô đặc còn 60ml, thêm đường cát chia uống 3 lần trong ngày rồi uống liên tục trong 20 ngày.
Điều trị phế ung (áp-xe phổi): Dùng 1 nắm cỏ sữa lá lớn, giã nhuyễn, thêm nước sôi nguội và vắt lấy nửa chén nước cốt uống.
Trị trẻ em suy dinh dưỡng, tiêu chảy: Dùng 30g cỏ sữa lá lớn tươi và 100g gan heo. Chưng cách thủy lấy nước và uống.
Điều trị nấm chân, ngứa chân: Sử dụng 90g cỏ sữa lá lớn, rửa sạch, cắt nhỏ, ngâm trong nửa lít cồn 75°C. Sau 5 – 7 ngày, sử dụng bông thấm cồn thuốc để bôi lên vùng da ngứa.
Điều trị nấm da, nấm đầu: Dùng cỏ sữa lá lớn tươi vừa đủ, giã và vắt lấy nước để bôi lên vùng da bị nấm, ngày 3 lần. Hoặc sử dụng 30g cỏ sữa lá lớn, cỏ sữa lá nhỏ, cỏ mực và dầu giun tươi. Ngâm trong cồn 90°C, sau 20 ngày, sử dụng thuốc để bôi lên vùng da bị bệnh, ngày 3 – 4 lần.
Trên đây là những thông tin về tác dụng của cây cỏ sữa lá to cũng như lưu ý khi sử dụng để đạt hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe. Theo dõi các chuyên mục của nhà thuốc Long Châu để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích khác nhé!
